در این مقاله میخوانید:
عفونت گوش چیست؟
عفونت گوش که گاهی با نام اوتیت حاد نیز شناخته میشود، شایعترین علت گوش درد است که به علت التهاب در گوش میانی ایجاد میشود. از آنجا که عفونت گوش یک بیماری خود محدود شونده است، لذا درمان آن بر پایهی کنترل درد، رفع علائم آزاردهنده و نظارت بر روند بهبودی است. گاهی برای درمان عفونت از آنتی بیوتیک یا چرک خشک کن نیز استفاده میشود.
مشاوره با پزشک
نحوهی ایجاد عفونت گوش
گوش میانی فضایی پر از هوا در پشت پردهی گوش است که حاوی استخوانهای کوچکی است که وظیفهی آنها انتقال لرزش پردهی گوش به گوش داخلی است. گوش میانی توسط کانال باریکی به نام شیپور استاش به دستگاه تنفسی فوقانی وصل میشود. لولههای استاش یک جفت لولهی باریک هستند که در بالا از گوش میانی شروع شده و از قسمت پشت گلو و پشت حفرههای بینی امتداد مییابند و در انتها، در گلو باز میشوند.
نقش شیپور استاش تنظیم فشار هوا در گوش میانی، تهویهی هوای گوش میانی و تخلیهی ترشحات طبیعی گوش میانی است. تورم و انسداد شیپور استاش باعث تجمع مایعات در گوش میانی میشود و این مایع میتوانند به وسیلهی باکتریها آلوده شود و باعث بروز علائم اوتیت شود.
تورم و برآمده شدن پردهی گوش، معمولا با درد، سوراخ شدن پردهی گوش و تخلیهی مواد چرکی (در این حالت اصطلاحا اوتیت چرکی نامیده میشود) و تب همراه است. لولهی استاش در کودکان و نوزادان نسبت به بالغین، کوتاهتر و افقیتر است به همین دلیل ورود میکروبها به گوش میانی راحت تر است، علاوه بر این، سیستم ایمنی کودکان برای مبارزه با میکروبها تکامل نیافته است بنابراین کودکان و نوزادان، به ویژه نوزادان با سن کمتر از ۶ هفته، بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر عفونت هستند، اما این بیماری میتواند بزرگسالان را نیز تحت تاثیر قرار دهد.
نقش غدد لنفاوی یا آدنوئیدها در اوتیت:
به نظر میرسد غدد لنفاوی در فعالیت سیستم ایمنی بدن نقش دارند. آدنوئیدهای پشت بینی، در نزدیکی محل باز شدن لولههای استاش قرار دارند. تورم آدنوئیدها ممکن است این لولهها را مسدود کند. و منجر به عفونت در گوش میانی شود. تورم و تحریک آدنوئیدها در عفونت گوش در کودکان نقش دارد. زیرا کودکان نسبت به بزرگسالان دارای آدنوئیدهای نسبتاً بیشتری هستند.
کودکان و نوزادان، به ویژه نوزادان با سن کمتر از ۶ هفته، بیشتر از بزرگسالان در معرض خطر عفونت گوش هستند.
الگوهای مختلف عفونت گوش
عفونت گوش میتواند در اثر ویروس یا باکتری ایجاد شود و حاد یا مزمن باشد.
نکات مهم:
- عفونت حاد گوش میانی معمولاً سریع آغاز میشود و مدت کوتاهی ادامه دارد.
- عفونت مزمن گوش میانی یک التهاب دائم در گوش میانی است و به طور معمول حداقل سه ماه ادامه مییابد و از عفونت حاد آن که معمولاً فقط چند هفته طول میکشد، متفاوت است.
- طی عفونت حاد گوش، مایعی که پشت پردهی گوش جمع شده، ممکن است تا سه ماه باقی بماند و در صورت وجود فشار منفی پشت پردهی گوش این زمان بیشتر طول میکشد.
- عفونت مزمن گوش میتواند باعث آسیب دائمی به گوش میانی، پردهی گوش و تخلیهی مداوم ترشحات بدبو از سوراخ ایجاد شده در پردهی گوش شود.
- عفونت مزمن گوش میانی اغلب بدون درد و بدون تب شروع میشود. احساس فشار در گوش میتواند ماهها پایدار باشد.
- گاهی کاهش شنوایی میتواند ناشی از عفونت مزمن گوش میانی باشد. با تخلیه مایع موجود در گوش میانی شنوایی بهبود مییابد.
انواع عفونت گوش
-
اوتیت حاد (التهاب گوش حاد) همراه با تجمع مایعات (افیوژن):
در واقع عفونت در گوش میانی بدون عفونت باکتریایی یا ویروسی است. که معمولا به علت اختلال عملکرد و انسداد لولهی استاش و یا به دنبال بهبود عفونت تا مدتها پایدار باقی میماند، ایجاد میشود.
-
اوتیت مزمن (التهاب گوش مزمن) همراه با تجمع مایعات (افیوژن):
هنگامی اتفاق میافتد که مایعات در گوش میانی باقی مانده و ولی عفونت باکتریایی یا ویروسی وجود ندارد. اوتیت مزمن باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت جدید در کودکان میشود. که میتواند بر قدرت شنوایی کودکان تاثیر بگذارد.
-
اوتیت حاد مکرر:
اگر عفونت بیش از سه بار در یک دورهی ۶ ماهه، یا چهار بار در یک سال تکرار شود، به آن عفونت مکرر حاد یا اوتیت حاد مکرر گفته میشود که علت آن اختلال عملکرد شیپور استاش است.
-
اوتیت مزمن خلط آور (چرکی):
عفونتی است که با درمانهای معمول از بین نمیرود و میتواند باعث ایجاد سوراخی در پردهی گوش شود.
اهمیت آگاهی از عفونت های گوش در کودکان
بیشتر والدین با اوتیت آشنا هستند، زیرا بیشتر کودکان تا سن سه سالگی حداقل یک بار دچار این عفونت شدهاند. در واقع عفونت گوش شایعترین علت مراجعه به پزشک متخصص اطفال است. به طور نسبی نیمی از نسخههای تجویزی حاوی آنتی بیوتیک جهت درمان عفونت های گوش بوده است.
عفونت گوش مسری و قابل انتقال نیست. افرادی که به عفونت مبتلا هستند میتوانند با هواپیما مسافرت کنند. اما در صورت اختلال عملکرد شیپور استاش، به علت تغییر فشار هوا هنگام بلند شدن و فرود هواپیما، مسافرتهای هوایی میتواند باعث ایجاد درد در گوش شود. شنا کردن نیز در این افراد توصیه نمیشود.
عفونت گوش شایعترین علت مراجعه به پزشک متخصص اطفال است و به طور نسبی نیمی از نسخههای تجویزی حاوی آنتیبیوتیک را به خود اختصاص می دهد.
عوامل خطر موثر در ابتلا به اوتیت
هنگامی که به علت اختلال عملکرد شیپور استاش هوای تازه و کافی در گوش میانی وجود نداشته باشد؛ ناحیهای مرطوب، راکد و گرم ایجاد میشود. که برای رشد میکروبها مناسب است. آلرژی، ترشحات پشت بینی، عفونتهای سینوسی، سرماخوردگی و مشکلات مربوط به غدد لنفاوی، همگی میتوانند در توانایی لولهی استاش در گردش و عبور هوا در گوش میانی اختلال ایجاد کنند.
اوتیت در بزرگسالان به طور معمول در اثر میکروبهایی مانند ویروس، قارچ یا باکتری ایجاد میشوند. باکتریهایی مانند استرپتوکوک پنومونیه (پنوموکوک)، هموفیلوس آنفلوانزا، سودوموناس و موراکسلا حدود ۸۵ درصد از موارد اوتیت حاد را تشکیل میدهند. ویروسها نیز ۱۵ درصد باقی مانده را تشکیل میدهند. نحوهی آلوده شدن فرد معمولاً نوع عفونت دریافتی را تعیین میکند.
عفونت گوش میانی چگونه به وجود می آید؟
- سن: کودکان در سنین ۶ ماه تا ۲ سالگی به دلیل اندازه و شکل لولههای استاش و همچنین به دلیل اینکه سیستم ایمنی بدن آنها هنوز در حال تکامل است، مستعد ابتلا به عفونت هستند. کودکانی که قبل از شش ماهگی به انواع اوتیت مبتلا میشوند، در دوران کودکی و بزرگسالی بیشتر مستعد ابتلا به عفونت گوش هستند.
- مهدکودکها و سایر مراکز نگهداری از کودکان: کودکانی که در مراکز گروهی مراقبت از کودکان هستند، بیشتر دچار سرماخوردگی و این نوع از عفونت میشوند.
- تغذیهی نوزادان: نوزادانی که با شیشهی شیر و به خصوص در حالت خوابیده تغذیه میشوند، بیشتر از کودکانی که از شیر مادر تغذیه میشوند، دچار میشوند.
- عوامل فصلی: اوتیت بیشتر در پاییز و زمستان شایع است. با افزایش گردهی گیاهان و گرد و غبار در این فصلها، احتمال ابتلا در افراد دارای آلرژی افزایش مییابد.
- آلودگی هوا: قرار گرفتن در معرض دود دخانیات و سایر سموم محیطی و افزایش آلودگی هوا میتواند خطر را افزایش دهد.
- نقصهای مادرزادی در زمان تولد: در اختلالاتی مانند سندرم داون و کام شکاف دار (لب شکری) به علت تفاوت در ساختار استخوانی و عضلانی، عملکرد لولهی استاش مختل میشود. و خطر ابتلا به عفونت را افزایش مییابد.
- افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف: افراد دارای ضعف سیستم ایمنی بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به اوتیت میباشند. دیابت یکی دیگر از عوامل خطرزایی است که میتواند باعث افزایش خطر ابتلا به آن شود. همچنین مبتلایان به بیماریهای مزمن پوستی از جمله اگزما و پسوریازیس مستعد ابتلا به اوتیت گوش خارجی میباشند.
عفونت گوش بیرونی چگونه به وجود می آید؟
یکی از عفونتهای شایع گوش خارجی، به عفونت گوش شناگران معروف است. افرادی که زمان زیادی را در آب میگذرانند بیشتر در معرض خطر ابتلا به این نوع عفونت میباشند. آبی که بعد از شنا یا استحمام در مجرای گوش باقی میماند، مکانی مناسب برای تکثیر میکروبهاست. آب تصفیه نشده نیز باعث این عفونت میشود.
علائم عفونت گوش چیست؟
گوش عضو پیچیدهی بدن است که از چندین حفرهی مختلف تشکیل شده است. اوتیت میتواند در هر یک از این حفرهها ایجاد شود و علائم مختلفی ایجاد کند. گوش به سه قسمت اصل گوش داخلی، گوش میانی و گوش بیرونی تقسیم میشود. عفونتها بیشتر در گوش میانی و گوش بیرونی مشاهده میشود و عفونت گوش داخلی کمتر دیده میشود.
گوش میانی ناحیهای است که به طور مستقیم در پشت پردهی گوش وجود دارد. عفونت گوش میانی معمولاً هنگامی ایجاد میشود که باکتریها یا ویروسهای دهان، چشم و بینی در پشت پردهی گوش تجمع یابند که نتیجهی آن درد و احساس سنگینی گوش است.
پردهی گوش دارای التهاب نسبت به محرکهای صوتی حساس نیست و تجمع مایع و چرک در پشت پردهی گوش میزان شنوایی فرد را کاهش میدهد و باعث ایجاد احساسی مانند زیر آب بودن میشود. در صورت افزایش فشار پشت گوش، ممکن است پردهی گوش پاره شود. و ترشحات تجمع یافته پشت گوش خارج شود. گوش بیرونی شامل کانال خارجی گوش است. که از پردهی گوش تا قسمت بیرونی گوش امتداد دارد. کانال گوش محیطی گرم و تاریک است و برای رشد میکروبها و در نتیجه عفونت گوش محیط مناسبی است.
علائم عفونت گوش بیرونی
- عفونت گوش بیرونی میتواند ناشی از تحریک یا صدمه به کانال آن به وسیلهی اشیاء خارجی مانند گوش پاک کن یا ناخن باشد.
- عفونت گوش بیرونی میتواند با بثورات خارش دار در قسمت بیرونی گوش شروع شود. و با درد، تورم و حساسیت به لمس ادامه یابد.
- قرمزی و گرمی پوست ممکن است تا زمان از بین رفتن عفونت ادامه داشته باشد.
- در زمان معاینهی پردهی گوش توسط پزشک، عفونت گوش باعث قرمزی و برآمدگی پردهی گوش میشود. که این موضوع تشخیص آن را مسجل میسازد.
- علائم عفونت به سرعت ظاهر میشوند و در ردههای سنی مختلف علائم متفاوتی دیده میشود.
عفونتها بیشتر در گوش میانی و گوش بیرونی مشاهده میشود و عفونت گوش داخلی کمتر دیده میشود.
تفاوت علائم عفونت گوش در کودکان و بزرگسالان
علائم عفونت گوش در ردههای سنی مختلف علائم متفاوتی دارد.
علائم عفونت گوش در کودکان
- عفونت گوش در کودکان باعث درد گوش به خصوص هنگام خوابیدن میشود.
- کودک این درد را با فشار دادن یا کشیدن آن بروز میدهد.
- گوش درد در کودکان باعث گریه بیش از حد معمول، تحریک پذیری، بی قراری، از دست دادن اشتها، مشکلات خواب و سردرد میشود.
- در برخی موارد کودک تعادل خود را از دست میدهد.
- در برخی موارد کودک در شنیدن یا پاسخ دادن به صداها مشکل دارد.
- کودک در هر سنی ممکن است تب ۳۸ درجهی سانتیگراد یا بالاتر داشته باشد.
- خروج مایعات از گوش میتواند نشانهای از عفونت آن باشد که نیاز به بررسی بیشتر دارد.
علائم عفونت گوش در بزرگسالان
- عفونت گوش در بزرگسالان باعث علائم زیر می شود:
- گوش درد شدید و ناگهانی
- گوش درد مبهم و مداوم
- تخلیه مایعات از گوش
- و اختلال شنوایی.
- از دیگر علائمی که به علت اوتیت ایجاد میشود:
- احساس پر بودن و سنگینی گوش
- حساسیت به لمس
- سرگیجه
- شنیدن صدای سوت
- تب
- و حالت تهوع و استفراغ.
نکته ی بسیار مهم:
عفونت گوش مسری نیست. با این حال، بسیاری از کودکان به دنبال سرماخوردگی یا دیگر بیماریهای ویروسی دچار عفونت میشوند و این عفونتها مسری هستند.
بررسیهای تشخیصی عفونت گوش
- پزشک معمولاً بیماریهای گوش مانند عفونت را براساس علائمی که بیماران توصیف میکنند و معاینهی پردهی گوش، کانال گوش، گلو و مجاری بینی با اتوسکوپ تشخیص میدهد.
- سمع صداهای ریوی برای بررسی عفونت مجاری تنفسی فوقانی از روشهای تشخیصی است.
- اطلاع از سابقهی پزشکی فرد، زمان بروز علائم و داروهای مصرفی از قسمتهای مهم تشخیصی هستند.
- شروع ناگهانی علائم و وجود مایع در گوش میانی نشان دهندهی اوتیت حاد است.
- در اوتیت حاد با افیوژن شواهد وجود مایع در گوش میانی دیده میشود. اما شواهدی از وجود عفونت دیده نمیشود.
- اوتیت مزمن چرک دار به معنای پارگی پردهی گوش به علت عفونت گوش طولانی مدت است که با ترشحات مداوم و زیاد از گوش خود را نشان میدهد.
آزمون های تشخیص عفونت گوش
۱: آزمون اتوسکوپی پنوماتیک
ابزاری به نام اتوسکوپ پنوماتیک یک وسیلهی تخصصی برای تشخیص عفونت گوش است. این ابزار پزشک را قادر میسازد پردهی گوش را معاینه کند. و وجود مایع در پشت پردهی گوش را تشخیص دهد. در طول اتوسکوپی پنوماتیک، پزشک به آرامی هوا را با فشار به پردهی گوش میزند. به طور معمول این فشار هوا باعث حرکت پردهی گوش میشود. اما اگر گوش میانی مملو از مایعات باشد، هیچ گونه حرکتی در پردهی گوش مشاهده نمیشود.
۲: آزمون تمپانومتری
این آزمون حرکت پردهی گوش را اندازه گیری میکند. نحوهی انجام این آزمون به این صورت است که به وسیلهی دستگاههای مورد استفاده، کانال آن کاملا بسته میشود. و سپس فشار هوای داخل مجرا افزایش داده میشود. این کار باعث لرزش پردهی گوش میشود که دستگاه آن را ثبت میکند. و امکان اندازه گیری غیرمستقیم فشار داخل گوش میانی را فراهم میکند.
۳: آزمون آکوستیک رفلکتومتری (آزمون سنجش رفلکس آکوستیک)
این آزمون میزان برگشت صدا از پردهی گوش و به طور غیر مستقیم میزان مایعات در گوش میانی را اندازه گیری میکند. به طور معمول، پردهی گوش اکثر قسمت صدا را جذب میکند. هرچه فشار بیشتری از مایعات در گوش میانی وجود داشته باشد، گوش صدای بیشتری را منعکس میکند.
۴: تمپانوسنتز
در این روش با استفاده از یک لولهی کوچک پردهی گوش سوراخ میشود و مایعات از گوش میانی بیرون کشیده میشود. این مایعات برای بررسی ویروس و باکتری آزمایش میشوند. این روش در مواقعی که عفونت آن به خوبی به درمانهای قبلی پاسخ ندهد، میتواند مفید باشد.
مدیریت و درمان عفونت گوش
انتخاب روش مناسب درمان عفونت گوش به عوامل زیادی از جمله موارد زیر بستگی دارد:
- سن
- شدت علائم عفونت گوش.
در زیرانواع روشها درمان عفونت گوش را باهم بررسی خواهیم کرد:
رویکرد انتظاری
- برخی از عفونتها بدون درمان آنتی بیوتیکی برطرف میشوند.
- علائم معمولاً طی دو روز اول بهبود مییابد.
- بیشتر عفونتها طی یک تا دو هفته خود به خود و بدون هیچ گونه درمانی از بدن پاک میشوند.
برای کاهش درد عفونت گوش چه کار کنیم؟
- برای کاهش درد ناشی از عفونت، استفاده از داروهای ضد درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن (Advil) موثر میباشد.
- در کودکان و نوجوانان از آسپرین با احتیاط استفاده کنید.
- کودکان و نوجوانان مبتلا به بیماری آبله مرغان یا دارای علائم شبه آنفولانزا، هرگز نباید آسپرین مصرف کنند.
- مصرف آسپرین در این بیماران با سندرم نادری به نام سندرم ری که باعث تورم مغز یا کبد میشود، در ارتباط است.
- اگر پردهی گوش سوراخ و پارگی نداشته باشد، برای تسکین درد میتوان از قطرههای بی حسی استفاده کرد.
- قرار دادن کمپرس آب گرم، کیسهی آب گرم و یا یک حولهی گرم بر روی آن به مدت ۲۰ دقیقه میتواند به کاهش درد کمک کند.
- در هنگام استفاده از کمپرس آب گرم برای کودکان مراقب باشید.
- داروهای ضد احتقان یا آنتی هیستامین ها مانند سودوافدرین یا دیفن هیدرامین، ممکن است به تسکین برخی علائم عفونت، به ویژه در موارد تجمع بیش از حد مخاط در لولههای استاش، کمک کنند.
- این داروها به کاهش درد ناشی از عفونت کمک میکنند. اما در درمان عفونت گوش زمینهای نقشی ندارند.
آنتی بیوتیکها و درمان عفونت گوش
برخی شواهد نشان میدهد که درمان با آنتی بیوتیک در درمان عفونت گوش برخی از کودکان مفید میباشد. از طرف دیگر، استفادهی زیاد از آنتی بیوتیکها میتواند باعث مقاومت دارویی شود. با پزشک خود در مورد مزایا و خطرات احتمالی استفاده از آنتی بیوتیکها صحبت کنید.
بعد از یک دورهی انتظاری برای بهبودی خود به خود اوتیت، پزشک در موارد زیر از آنتی بیوتیکها برای درمان عفونت گوش استفاده میکند:
- کودکان با سن ۶ ماه و بالاتر:
- با درد گوش متوسط تا شدید در یک یا هر دو گوش.
- که درد برای حداقل ۴۸ ساعت ادامه داشته است.
- و دمای بدن آنها ۳۹ درجهی سانتیگراد یا بالاتر است.
- کودکان با سن ۶ تا ۲۳ ماه:
- با درد خفیف گوش میانی در یک یا هر دو گوش.
- که درد کمتر از ۴۸ ساعت ادامه داشته است.
- و دمای بدن آنها کمتر از ۳۹ درجهی سانتی گراد است.
- کودکان با سن ۲۴ ماه و بالاتر:
- با درد خفیف گوش میانی در یک یا هر دو گوش.
- که درد برای کمتر از ۴۸ ساعت ادامه داشته است.
- و دمای بدن آنها کمتر از ۳۹ درجهی سانتی گراد است.
- کودکان با سن کمتر از ۶ ماه سن مبتلا به اوتیت حاد تایید شده:
- درمان آنتی بیوتیکی بدون هیچ گونه دورهی انتظاری، آغاز میشود.
- مصرف آنتی بیوتیک طولانی مدت برای پیشگیری از عفونت گوش توصیه نمیشود.
نحوه درمان عفونت گوش با آنتی بیوتیک
در صورت شروع آنتی بیوتیک، معمولاً آموکسیسیلین به عنوان درمان خط اول توصیه میشود.
- آموکسی سیلین معمولاً به مدت ۱۰ روز تجویز میشود.
- در صورت عدم پاسخ به درمان طی ۴۸ تا ۷۲ ساعت از آغاز دارو، نیاز به تغییر آنتی بیوتیک میباشد.
حتی پس از درمان آنتی بیوتیکی، در برخی کودکان در گوش میانی مقداری مایع باقی میماند که میتواند باعث کاهش شنوایی موقت به مدت ۳ تا ۶ هفته شود. در بیشتر کودکان، این مایع سرانجام خود به خود از بین میرود.
تزریق سفتریاکسون در کودکانی که نمیتوانند آنتی بیوتیک خوراکی مصرف کنند توصیه میشود.
در صورت شروع آنتی بیوتیک، معمولاً آموکسیسیلین به عنوان درمان خط اول توصیه میشود.
نکات مهم:
- حتی پس از بهبود علائم عفونت گوش و احساس بهبودی نیز، حتما آنتی بیوتیک را طبق دستورالعمل و تا آخر استفاده کنید.
- عدم مصرف تمام داروها میتواند منجر به عود عفونت و مقاومت باکتریها در برابر داروهای آنتی بیوتیکی شود.
- اگر به طور تصادفی مصرف دوز داروی خود را فراموش کردید با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید که چه کاری باید انجام دهید.
- آنتی بیوتیکها در برابر عفونت گوش ناشی از ویروسها موثر نیستند.
درمان عفونت گوش و عمل جراحی
طی عملی به نام میرینگوتومی، جراح سوراخ کوچکی در پردهی گوش ایجاد میکند. که به وی امکان مکش و تخلیهی مایعات از گوش میانی را میدهد. برای کمک به تهویهی گوش میانی و جلوگیری از ایجاد مایعات بیشتر، لولهی کوچکی به نام لولهی تمپانوستومی در سوراخ ایجاد شده قرار میگیرد. برخی لولهها به مدت شش ماه تا یک سال در محل خود باقی میمانند و خودشان دفع میشوند. سایر لولهها برای ماندگاری بیشتر طراحی شدهاند و برای خارج کردن آنها به جراحی نیاز است.
پردهی گوش معمولاً پس از خارج شدن لولهی تمپانوستومی مجددا بسته میشود. این روش درمانی درد را کاهش میدهد، شنوایی را بهبود میبخشد و تعداد دفعات ابتلا به عفونت را کاهش میدهد. پزشکان عموما برداشتن لوزهها را جهت عفونت گوش مفید نمیدانند. برای ترمیم غشای تمپانیک (پردهی گوش) و برداشتن بافت آلوده از گوش میانی و استخوان ماستوئیدی جراحی انجام میشود.
درمان اوتیت مزمن خلط آور (چرکی)
اوتیت مزمن که منجر به سوراخ یا پارگی در پردهی گوش میشود. که به نام اوتیت مزمن چرکی شناخته میشود. درمان اوتیت مزمن چرکی دشوار است. و اغلب با آنتی بیوتیکهایی که به صورت قطره هستند درمان میشود. قبل از استفاده از این قطرهها دستورالعمل استفاده از آنها را مطالعه کنید.
مشاوره با پزشک
درمان های خانگی عفونت گوش
اگر عفونت گوش را تجربه کرده باشید، می دانید که از دردهایی است که برخی وقت ها شما را عاجز می کند. اگر هنوز به پزشک مراجعه نکرده اید، یا تخت نظر پزشک خود می توانید این سه روش درمان را در خانه تست کنید.
۱: درمان عفونت گوش با استفاده از گرما
استفاده از یک کمپرس گرم روی گوش یک روش درمان خانگی برای اوتیت محسوب می شود. یک حوله را با آب گرم و نه داغ خیس کرده و پس از گرفتن آب اضافه آن را روی گوش تحت تاثیر قرار گرفته بگذارید.
۲: درمان عفونت گوش با سیر
استفاده از سیر یکی از روش های خانگی موثر برای رفع عفونت گوش است. برای درمان عفونت گوش می توانید از روغن سیر استفاده کنید.
- ابتدا یک حبه سیر را پوست بگیرید و خرد یا له کنید.
- سیر له شده را با ۲ تا ۴ قاشق غذاخوری روغن زیتون درون یک تابه ریخته و روی حرارت ملایم قرار دهید اما اجازه ندهید که خیلی داغ شود.
- روغن را در اطراف تابه بچرخانید تا زمانی که معطرشود.
- سپس مخلوط را از روی شعله بردارید و پس از خنک شدن از صافی عبور داده و داخل شیشه بریزید.
- برای استفاده از این روغن روی گوش مخالف خود بخوابید و دو یا سه قطره از روغن سیر گرم را در گوش خود بریزید.
- سپس روی سوراخ گوشتان پنبه قرار دهید تا روغن از گوش خارج نشود .
- ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در همان حالت بخوابید.
- روغن باقی مانده را در یخچال نگهداری نمایید.
توجه کنید: قبل از استفاده از روغن سیر آن را روی قسمت کوچکی از پوستتان امتحان کنید و اگر به آن آلرژی داشتید از این روغن استفاده نکنید.
۳: درمان عفونت گوش با سرکه سیب
سرکه سیب با فواید سلامت بسیاری پیوند خورده است، از این رو جای شگفتی نیست که می توان آن را برای درمان عفونت گوش نیز استفاده کرد. زمانی که نخستین نشانه بروز مشکل پدیدار می شود، چند قطره سرکه سیب را درون گوش ریخته و بگذارید یک دقیقه به همان حالت باقی بماند. پس از آن، اجازه دهید سرکه سیب از گوش خارج شود.
عوارض عفونت گوش
اگرچه عفونت گوش حاد باعث عوارض طولانی مدت نمیشود، اما عفونت درمان نشده میتواند منجر به عوارض جدیتری شود. عارضهی شایع عفونت گوش، کاهش شنوایی است که با بهبود عفونت، برطرف میشود. کاهش شنوایی در موارد عفونتهای مکرر و یا تجمع مایعات در گوش میانی، به کاهش شنوایی قابل توجه منجر میشود. و در صورت آسیب دائمی پردهی گوش یا سایر ساختارهای گوش میانی، ممکن است افت شنوایی دائمی رخ دهد.
اگر اختلالات شنوایی در نوزادان و کودکان نوپا به طور موقت یا دائمی ایجاد شود، میتواند باعث تاخیر در مهارتهای گفتاری، اجتماعی و رشدی آنها شود. اگر کودک شما دچار عفونت گوش میانی و تجمع مایعات در گوش میانی شده باشد، برای تقویت میزان شنوایی، مهارتهای گفتاری، درک زبانی یا تواناییهای رشدی، متخصص شنوایی (شنوایی سنجی)، گفتار درمانگر یا درمانگر رشد به شما کمک خواهند کرد.
عفونت گوش درمان نشده یا عفونتهایی که به درمان جواب نمیدهند، میتوانند به بافتهای اطراف گسترش پیدا کنند. و باعث ماستوئیدیت (التهاب استخوان برآمده در پشت گوش) شود که این موضوع بسیار خطرناک است و این افراد باید فورا توسط متخصص گوش و حلق و بینی معاینه شوند.
به ندرت عفونتهای گوش میانی به سایر بافتهای جمجمه از جمله مغز یا غشاهای اطراف مغز (مننژ) گسترش مییابند. و باعث ایجاد مننژیت میشوند. اگرچه اکثر پارگیهای پردهی گوش طی ۷۲ ساعت بهبود مییابند. اما در بعضی موارد ترمیم جراحی لازم است. سوراخ شدن پردهی گوش، فلج عصب صورت و بیماری منییر در بزرگسالان از عوارض عفونت گوش مزمن میباشد.
پیشگیری از عفونت گوش
پیشگیری از تمام عفونت گوش همیشه امکان پذیر نیست. اما میتوانید با آگاهی و اجتناب از عوامل ایجاد کنندهی آنها در کاهش شانس ایجاد عفونت در کودک قدم بردارید. در این قسمت در مورد برخی از گزینههای موثر در پیشگیری از عفونت گوش توضیح خواهیم داد:
آیا برای پیشگیری از عفونت گوش واکسن وجود دارد؟
طبق تحقیقات آکادمی جراحان گوش و حلق و بینی آمریکا، واکسن پنوموکوکی کونژوگه میتواند در ایجاد مقاومت در برابر چندین سویهی باکتریهای متداول که باعث عفونت گوش میشوند بسیار مؤثر باشد. این واکسن به طور معمول به نوزادان و کودکان نوپا تزریق میشود تا از ابتلا به عفونت گوش، مننژیت، ذات الریه و عفونت خون جلوگیری شود. تزریق فصلی واکسن آنفولانزا، پنوموکوک و سایر واکسنهای باکتریایی ممکن است به جلوگیری از عفونت گوش کمک کنند. در مورد استفاده از این واکسن با پزشک خود مشورت کنید.
تزریق فصلی واکسن آنفولانزا، پنوموکوک و سایر واکسنهای باکتریایی ممکن است به جلوگیری از عفونت گوش کمک کنند.
پیشگیری از بیماریهای مسری و نقش آن در کاهش عفونت گوش
از راههای بسیار موثر پیشگیری از عفونت گوش، پیشگیری در مقابل بیماریهایی مانند سرماخوردگی است.
- به فرزندان خود بیاموزید که مرتب دستهای خود را بشویند.
- در مورد انتقال بیماریهای مسری از طریق استفادهی مشترک از وسایل شخصی، خوراکی و آشامیدنی در مهدکودک و مدرسه برای آنها توضیح دهید.
- سعی کنید زمانی که فرزندتان بیمار است در خانه استراحت کند و مهدکودک رفتن را تا زمان بهبودی او محدود کنید.
- به فرزندتان آموزش دهید که هنگام سرفه و عطسه جلوی دهان و بینی خود را با دستمال بگیرد.
از دود سیگار دوری کنید!
ترک سیگار و اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود سیگار نقش موثری در کاهش ابتلا به عفونت دارد. مطمئن شوید کسی در خانه از سیگار و دیگر فرآوردههای دخانی دودزا استفاده نمیکند.
شیر مادر از ابتلا به عفونت گوش جلوگیریمی کند؟
مادران را تشویق کنید تا به کودک خود شیر دهند. کودکانی که حداقل شش ماه از شیر مادر تغذیه میکنند در برابر بیماریها مقاومتر هستند زیرا شیر مادر حاوی آنتی بادیهایی است که میتواند از کودک را در مقابل ابتلا به عفونتهای مختلفی همچون عفونت گوش محافظت کند.
در حالت خوابیده شیر خوردن کودک باعث عفونت گوش می شود؟
تا جای ممکن اجازه ندهید کودک از شیشهی شیر تغذیه کند. اگر نوزادی نیاز به تغذیه با بطری شیر دارد، بهتر است سر کودک کمی بالاتر از سطح بدن قرار داشته باشد. در حالی که کودک را به موازات بدن در آغوش خود گرفتهاید بازوی خود را کمی بالاتر ببرید. تا سر نوزاد بالاتر از سطح بدنش قرار گیرد. در حالت ایده آل کودکان نباید بطری شیر را با خود به رختخواب ببرند، زیرا علاوه بر افزایش احتمال عفونت گوش، خوابیدن با شیر در دهان خطر پوسیدگی دندان را افزایش میدهد.
استفاده از پستانک باعث عفونت گوش می شود؟
اگر کودک شما بعد از ۱۲ ماهگی هنوز از پستانک استفاده میکند، احتمال عفونت در او بیشتر میشود. تمام سعی خود را به کار بگیرید تا هرچه زودتر پستانک را از او دور کنید.
چه زمانی به دلیل عفونت گوش به پزشک مراجعه کنید؟
عفونت گوش در بسیاری موارد میتواند خود به خود از بین برود، بنابراین ممکن است یک درد جزئی نگران کننده نباشد. اما در صورت علائم و نشانه های زیر به پزشک مراجعه کنید:
- اگر علائم طی سه روز برطرف نشونذ.
- وجود علائم در کودکان کمتر از ۶ ماه و درد شدید گوش جهت بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.
- خروج هرگونه ترشح، چرک یا خون از گوش و بروز بی خوابی و تحریک پذیری در فرزندتان پس از یک سرماخوردگی یا عفونت تنفسی فوقانی، نیاز به بررسیهای بیشتر و معاینهی پزشک دارد.
- سفتی گردن در کودکان یا بی حالی زیاد و پاسخ ضعیف به تحریکها، نشان دهندهی عارضهی جدی عفونت گوش است که نیاز به رسیدگی دارد.
- وجود تب ۳۸ درجهی سانتی گراد در کودکان زیر سه ماه
- وجود تب بالای ۴۰ درجهی سانتی گراد در هر سنی
- تبی که در کودکان زیر دو سال بیش از دو روز و در کودکان بالای دو سال بیش از ۳ روز به طول بینجامد.
- در صورت بروز علائم جدیدی مانند موراد زیر، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- از بین رفتن تعادل
- ترشحات خونی و چرکی.
- دردهای شدیدی که با داروهای ضد درد مانند استامینوفن یا ایبوپروفن آرام نمیشوند.
راهنمای مراجعه به پزشک متخصص
متخصصین اطفال، پزشکان عمومی، پزشکان طب اورژانس یا فوریتهای پزشکی، دکتر گوش و حلق و بینی و متخصص مغز و اعصاب یا جراح مغز و اعصاب در موارد نادری که عفونت شدید به سایر اندامها گسترش یافته، در درمان عفونت گوش به شما کمک خواهند کرد.
دکترتو، در هر شهر با انواع خدمات پزشکی در کنار شماست. کافی است به سامانه دکترتو مراجعه نمایید. در صورت نیاز به متخصص گوش، حلق و بینی؛ از بین صدها متخصص، به صورت نوبت دهی آنلاین یا مشاوره تلفنی خدمات دریافت کنید.
منبع: medicinenet ، mayoclinic ، webMD ، medicalnewstoday