ایپراتروپیوم بروماید چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف آتروونت

ایپراتروپیوم بروماید یا آتروونت چیست؟

نام انگلیسی:Ipratropium Bromide

نام تجاری:اسپری ایپراترکس، اسپری آتروونت، اسپری ایپراونت،اسپری ایپراونت

ایپراتروپیوم بروماید یک داروی گشاد کننده برونش است که عضلات صاف مجاری تنفسی را شل کرده و باعث افزایش جریان هوا به ریه ها می شود.

مکانیسم اثر ایپراتروپیوم بروماید یا آتروونت

فرم استنشاقی ایپراتروپیوم بروماید به دسته داروهایی موسوم به داروهای آنتی کولینرژیک تعلق دارد. که دارای خاصیت آنتی موسکارینی و ضد اسپاسم هستند‌. این داروها اغلب برای درمان بیماری های مشابه استفاده می شوند و باعث شل شدن عضلات صاف دستگاه تنفسی می شود. این امر به کاهش و جلوگیری از تنگی نفس کمک می کند.

مشاوره با دکتر ریه

موارد مصرف ایپراتروپیوم بروماید یا آتروونت

از ایپراتروپیوم بروماید برای جلوگیری از اسپاسم برونش یا تنگی مجاری هوایی، در افراد مبتلا به COPD (بیماری انسداد ریوی مزمن)، برونشیت مزمن و آمفیزم استفاده می شود. همچنین از این دارو برای درمان طولانی مدت و کاهش شعله ور شدن بیماری های انسدادی ریوی مزمن (COPD) استفاده می شود‌. از این دارو نباید برای درمان حملات تنگی نفس یا سایر مشکلات تنفسی استفاده شود.

از ایپراتروپیوم بروماید برای جلوگیری از تنگی مجاری هوایی در افراد مبتلا به بیماری انسداد ریوی مزمن، برونشیت مزمن و آمفیزم استفاده می شود اما نباید برای درمان حملات تنگی نفس یا سایر مشکلات تنفسی استفاده شود.

اَشکال دارویی ایپراتروپیوم بروماید

ایپراتروپیوم بروماید در فرم‌ استنشاقی در ایران موجود است. در زیر به برخی از شایع‌ترین انواع آن اشاره شده است:

اسپری ها:

•  آتروونت ۲۰ میکروگرم/ دوز (Atrovent)
•  ایپراترکس ۲۰ میکروگرم/ دوز (Ipratrex)
•  ایپراونت ۲۰ میکروگرم/ دوز (Ipravent)

ایپراتروپیوم بروماید در ترکیب با داروهای دیگر نیز در بازار موجود است:

• ترکیب ایپراتروپیوم بروماید+ فنوترول:
  • اسپری آتروونت کامپاند ۲۰/ ۵۰ میکروگرم در هر دوز (Atrovent Compound)
    

دوز مصرفی

توجه داشته باشید دوز درمان برای بیماران مختلف بسته به نوع بیماری، پاسخ به درمان و صلاحدید پزشک معالج متفاوت است. اطلاعات زیر فقط دوز معمول دارو را شامل می‌شود. اگر دوز مصرفی شما متفاوت است فقط  به دستور پزشک معالج خود دوز را تغییر دهید.

• بیماری های انسدادی ریوی مزمن (COPD):

  • دوز معمول هر ۱۲ ساعت یک پاف
  • حداکثر دوز مصرفی: ۲ پاف در ۲۴ ساعت
  • توجه داشته باشید استفاده از این دارو در اطفال کمتر از ۱۸ سال توصیه نمی شود.

نکات نحوه‌ ی مصرف ایپراتروپیوم بروماید

توجه داشته باشید که مقدار مصرف و تعداد دفعات مصرف ایپراتروپیوم بروماید به موارد زیر بستگی دارد:

• سن 
• علت مصرف دارو
• وخامت بیماری
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• چگونگی واکنش به اولین دوز دارو
• پاسخ به درمان

نکات مصرف:

• تمام دستورالعمل های روی برچسب نسخه را مطالعه کنید و راهنمای دارو و برگه‌ی دستورالعمل را بخوانید.
• پزشک ممکن است گاهی اوقات دوز را بر حسب نیاز شما تغییر دهد.
• ایپراتروپیوم بروماید یک داروی نجات دهنده در حملات برونکواسپاسم و آسم نیست.
• برای حملات فقط از داروی استنشاقی سریع الاثر مانند سالبوتامول استفاده می شود.
• اگر مشکلات تنفسی شما به سرعت بدتر شد یا احساس می کنید داروهایتان خوب کار نمی کنند، به پزشک مراجعه کنید.
• در یک دوره ۲۴ ساعته بیش از  ۲ بار از اسپری استنشاقی ایپراتروپیوم بروماید استفاده نکنید.
• اگر از این دارو با نبولایزر استفاده می کنید، دوزهای خود را با فاصله ۶ تا ۸ ساعت فاصله دهید.
• هنگامی که نشانگر دوز اسپری به صفر رسید، اسپری استنشاقی را دور بریزید، حتی اگر احساس کنید که هنوز دارویی در آن وجود دارد.

ایپراتروپیوم بروماید یک داروی نجات دهنده در حملات برونکواسپاسم و آسم نیست؛ در این حالت داروی استنشاقی سریع الاثر مانند سالبوتامول استفاده می شود.

عوارض جانبی ایپراتروپیوم بروماید

مانند همه داروها، این دارو نیز می‌ تواند عوارض جانبی ایجاد کند. با این وجود بسیاری از افراد هیچ عارضه جانبی نخواهند داشت. ضمناً اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است تشخیص داده که مصرف این دارو بیشتر از مضرات آن به سود شماست.

عوارض جانبی شایع

اگر این اثرات خفیف باشد، معمولا طی چند روز یا چند هفته از بین می رود. اگر شدت علائم بیشتر شد یا از بین نرفت، با پزشک خود صحبت کنید.

عوارض جانبی جدی

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر علائم شما تهدید کننده حیات است با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آن ها می  تواند شامل موارد زیر باشد:

موارد احتیاط و هشدارها در مصرف ایپراتروپیوم بروماید

قبل از مصرف ایپراتروپیوم بروماید اگر به این دارو یا سایر داروهای آنتی کولینرژیک دیگر حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

سابقه حساسیت

در صورت مشاهده هر یک از علائم واکنش آلرژیک، سریعا به پزشک مراجعه یا با اورژانس تماس بگیرید: 

سوابق پزشکی

قبل از مصرف ایپراتروپیوم بروماید سابقه پزشکی خود را به پزشک خود اطلاع دهید. به خصوص:

بارداری

• تحقیقات در حیوانات حاکی از اثرات سویی بر روی جنین، هنگام مصرف این دارو توسط مادر است. با این حال، مطالعات کافی بر روی انسان انجام نشده است تا اطمینان حاصل شود که این دارو چگونه ممکن است روی جنین انسان تاثیر بگذارد.
• بنابراین اگر باردار هستید و یا قصد بارداری دارید با پزشک خود صحبت کنید. 

شیردهی

• این دارو می تواند به شیر مادر منتقل شود و در نوزادی که از شیر مادر تغذیه می کند عوارض جانبی ایجاد کند.
• اگر به کودک خود شیر می دهید با پزشک خود مشورت کنید.
• شاید لازم باشد در مورد قطع شیردهی یا قطع مصرف این دارو تصمیم بگیرید.

اطفال

• مصرف این دارو در اطفال کمتر از ۱۸ سال توصیه نمی شود.

 

تداخلات دارویی ایپراتروپیوم بروماید

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای مصرفی شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. در این لیست همه تداخلات دارویی احتمالی نوشته نشده است. پس قبل از مصرف ایپراتروپیوم بروماید لیستی از تمام داروهایی را که استفاده می‌ کنید در اختیار پزشک خود قرار دهید. 

• داروهای ضد افسردگی و اضطراب مانند:
• قرص های تثبیت کننده خلق و ضد سایکوز مانند:
• داروهای سرماخوردگی و آلرژی مانند:
• قرص های درمان پارکینسون 
• داروهای معده و سندرم روده تحریک پذیر
• قرص درمان مثانه بیش فعال 
• گلوکاگون 
• سایر داروهای گشاد کننده برونش

 

علائم اوردوز با ایپراتروپیوم بروماید

• اگر از ایپراتروپیوم بروماید بیش از حد استفاده کردید و علائمی جدی مانند مشکلات تنفسی داشتید سریعاً با اورژانس تماس بگیرید.
• اگر فکر می‌کنید مقدار زیادی از این دارو را مصرف کرده‌اید سریعا با اورژانس تماس بگیرید.

منبع: medscape, drugs