داروی توپیرامات چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف توپیرامات

توپیرامات چیست و چه کاربردی دارد؟

نام انگلیسی:

نام تجاری:

توپیرامات دارویی است که با نسخه تجویز می شود. این قرص به شکل های مختلف از قبیل: قرص های فوری، کپسول های آزاد شونده فوری، کپسول های انتشار آزاد در بازار وجود دارد و همه اشکال آن به صورت خوراکی استفاده می شود. قرص توپیرامات ۲۵، توپیرامات ۵۰ و توپیرامات ۱۰۰ رایج است.

قرص خوراکی توپیرامات با نام تجاری توپاماکس در دسترس است. این دارو ممکن است همراه با سایر داروها در درمان صرع مصرف شود. قرص خوراکی توپیرامات در موارد زیر استفاده می شود:

•  به تنهایی انواع خاصی از تشنج را درمان می کنید (بدون استفاده از داروهای دیگر). تشنج های درمان شده تشنج های پارشیال و تشنج های تونیک-کلونیک عمومی منتشر هستند.
• انواع خاصی از تشنج را در ترکیب با داروهای دیگر درمان می کند. تشنج های درمان شده تشنج های پارشیال، تشنج های تونیک-کلونیک عمومی و تشنج همراه با سندرم لنوکس-گاستات است.
• از سردردهای میگرنی جلوگیری می کند.

قرص توپیرامات در درمان صرع و تشنج استفاده می شود و از سردردهای میگرنی جلوگیری می کند.

نحوه عملکرد داروی توپیرامات چگونه است؟

توپیرامات متعلق به دسته ی داروهای ضد تشنج مونوساکارید جایگزین شده با سولفامات یا داروهای ضد صرع (AED) است. دسته ی دارویی به گروهی از داروها گفته می شود که به روشی مشابه عمل می کنند. این داروها اغلب برای درمان بیماری های مشابه استفاده می شوند.

نحوه ی عملکرد دقیق این دارو مشخص نیست، اما تصور می شود که روی برخی مواد شیمیایی، کانال ها، گیرنده ها و آنزیم های موجود در مغز اثر می گذارد و به کنترل تشنج و جلوگیری از میگرن کمک می نماید.

 

نحوه مصرف و دوز مصرفی توپیرامات چگونه است؟

• این دارو را بر اساس دستور دکتر مغز و اعصاب به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون آن معمولاً دو بار در روز مصرف کنید.
• قرص ها را کامل ببلعید زیرا شکستن آنها ممکن است طعم تلخی از خود به جای بگذارد.
• برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه، هنگام مصرف این دارو مایعات زیادی بنوشید، مگر اینکه پزشک خلاف این امر را به شما توصیه کند.
• میزان تجویز دارو بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ به درمان است.
• برای کودکان، دوز نیز بر اساس وزن است.
• پزشک به تدریج دوز دارو را افزایش می دهد تا خطر ابتلا به عوارض جانبی را کاهش دهد.
• این دارو باید به طور منظم استفاده شود تا شاهد تاثیر بیشتر آن باشید و برای کمک به یادآوری، هر روز آنرا در همان ساعت مصرف کنید.

شرایط قطع قرص توپیرامات:

• بدون مشورت با پزشک مصرف این دارو را قطع نکنید.
• با قطع ناگهانی این دارو، برخی شرایط ممکن است بدتر شود.
• برای قطع دارو، ممکن است لازم باشد دوز شما به تدریج کاهش یابد.

این دارو را بر اساس دستور پزشک به صورت خوراکی همراه با غذا یا بدون آن معمولاً دو بار در روز مصرف کنید.

عوارض جانبی توپیرامات چیست؟

قرص خوراکی توپیرامات باعث خواب آلودگی می شود. بنابراین تا زمان اطمینان از طریقه ی تاثیر دارو بر روی بدن، از رانندگی، استفاده از ماشین آلات یا سایر کارهایی که نیاز به هوشیاری دارند، اجتناب نمایید. همچنین این دارو می تواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند:

عوارض جانبی شایع:

عوارض جانبی رایج توپیرامات عبارتند از:

• سوزن سوزن شدن در بازوها و پاها
• افزایش خونریزی (مانند خون دماغ)
• افزایش کبودی
• از دست دادن اشتها
• حالت تهوع
• تغییر در طعم و مزه غذاها
• اسهال
• کاهش وزن
• عصبی بودن
• عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
• اختلال در گفتار
• خستگی
• سرگیجه
• کندی واکنش
• اختلال در حافظه
• درد شکمی
• تب
• مشکلات چشمی (مانند دوبینی، تاری دید و حرکات کنترل نشده چشم)

اگر این اثرات خفیف باشند، ممکن است طی چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر شدت آنها بیشتر است یا از بین نمی روند، با پزشک یا داروساز خود مشورت نمایید.

عوارض جانبی جدی:

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، بلافاصله با پزشک خود تماس بگیرید. اگر علائم شما تهدید کننده زندگی است و یا فکر می کنید که در شرایط اورژانسی قرار دارید، با ۱۱۵ تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آنها می تواند شامل موارد زیر باشد:

سطح بالای آمونیاک:

• • گیجی
  • کاهش هوشیاری 
  • خستگی
  • استفراغ

سنگ کلیه:

• • درد شدید در پشت یا پهلو
  • ادرار دردناک یا تکرر ادرار
  • ادرار صورتی، قرمز یا قهوه ای رنگ
  • حالت تهوع یا استفراغ

تأثیراتی در تفکر و هوشیاری:

• • گیجی
  • مشکلات تمرکز، یادآوری، توجه و صحبت کردن

مشکلات چشمی (به خصوص در ماه اول درمان):

• • کاهش ناگهانی توانایی دیدن فاصله ها ، با یا بدون درد و قرمزی
  • تجمع مایعات در چشم منجر به افزایش فشار در چشم (گلوکوم زاویه بسته ثانویه)، که می تواند باعث کاهش بینایی دائمی شود.

افکار یا اقدام به خودکشی:

• • افکار در مورد خودکشی یا مرگ
  • اقدام به خودکشی
  • بروز افسردگی جدید یا تشدید آن
  • بروز اضطراب جدید یا تشدید آن
  • احساس تحریک یا بی قراری
  • وحشت زدگی
  • اختلال در خواب
  • عصبانیت
  • اقدام تهاجمی یا خشونت آمیز
  • افزایش شدید فعالیت و گفتگو (شیدایی)
  • سایر رفتارهای غیر معمول یا تغییرات خلقی

موارد احتیاط مصرف توپیرامات چیست؟

این دارو با چندین هشدار همراه است:

هشدار آلرژی:

این دارو می تواند یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• بثورات یا کهیر
• تورم زبان، لبها یا صورت
• اختلال در تنفس

در صورت بروز این علائم ، با ۱۱۵  تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس مراجعه کنید.

نکته ی مهم: اگر تا به حال به این دارو واکنش آلرژیک نشان داده اید، این دارو را دیگر مصرف نکنید. مصرف مجدد آن می تواند کشنده باشد.

هشدار تداخلات غذایی:

اگر هنگام مصرف توپیرامات از رژیم کتوژنیک پیروی می کنید، در معرض خطر ابتلا به بیماری به نام اسیدوز متابولیک قرار دارید و ممکن است بدون هیچ علامتی، یا با عوارض جانبی مانند سنگ کلیه، پوکی استخوان، یا افزایش خطر شکستگی استخوان، یا تاخیر در رشد رخ دهد. (رژیم کتوژنیک یک رژیم پرچرب و کم کربوهیدرات است که گاهی اوقات برای کاهش علائم صرع استفاده می شود).

هشدار تداخل با الکل:

• هنگام مصرف توپیرامات، باید از مصرف نوشیدنی های الکلی اجتناب نمایید.
• مصرف این دارو با الکل ممکن است منجر به تشدید خواب آلودگی و سرگیجه شود.

سابقه بیماری:

• افراد مبتلا به بیماری کبدی:
  • اگر مشکلات کبدی دارید، این دارو ممکن است در بدن تجمع یابد، که می تواند خطر ابتلا به عوارض جانبی را افزایش دهد.
• افراد مبتلا به بیماری کلیوی:
  • دفع این دارو از بدن توسط کلیه ها انجام می شود، بنابراین در صورت ابتلا به هرگونه مشکلات کلیوی، بدن قادر به دفع دارو نخواهد بود. که ممکن است منجر به عوارض جانبی بیشتری شود. لذا پزشک برای کاهش خطرات، دوز کمتری از دارو را تجویز خواهد کرد.
• افراد مبتلا به آسم یا COPD شدید:
  • احتمال ابتلا به بیماری به نام اسیدوز متابولیک در این بیماران بیشتر است.

هشدار در زنان باردار:

• تحقیقات انجام شده روی انسان نشان دهنده ی اثرات منفی بر روی جنین هنگام مصرف توپیرامات توسط مادر است.
• توپیرامات می تواند باعث ایجاد نقایص مادرزادی شود و این نقایص ممکن است در اوایل بارداری رخ دهد، قبل از اینکه حتی مادر نسبت به بارداری خود آگاه باشد.
• این دارو در دوران بارداری فقط باید در موارد جدی که برای درمان یک بیماری خطرناک در مادر لازم است، استفاده شود.
• اگر باردار هستید و یا قصد بارداری دارید با پزشک خود مشورت کنید و راجع به خطرات احتمالی صحبت نمایید.

نکته ی مهم: زنان در سنین باروری هنگام مصرف این دارو باید از فرم های موثر جلوگیری از بارداری استفاده کنند. در مورد راه های مناسب پیشگیری با پزشک خود مشورت نمایید، زیرا باید به این نکته توجه داشته باشید که این دارو می تواند منجر به کاهش اثر قرص های جلوگیری از بارداری شود.

هشدار در زنان شیرده:

• این دارو به شیر مادر منتقل می شود و ممکن است در کودکی که از شیر مادر تغذیه می کند اثرات جدی ایجاد نماید.
• در مورد خطرات و مزایای استفاده از این دارو در هنگام شیردهی با پزشک خود صحبت کنید.

هشدار در کودکان:

• بی خطر یا موثر بودن توپیرامات در کودکان زیر ۲ سال ثابت نشده است.

قرص توپیرامات در دوران بارداری فقط باید در موارد جدی که برای درمان یک بیماری خطرناک در مادر لازم است، استفاده شود و در غیر این صورت نباید مصرف شود.

تداخلات دارویی توپیرامات با داروهای دیگر چگونه است؟

قرص خوراکی توپیرامات می تواند با سایر داروها، ویتامین ها یا گیاهان دارویی مصرفی تداخل داشته باشد. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهان دارویی مصرفی خود، به پزشک اطلاع دهید. نمونه هایی از داروهایی که می توانند باعث تداخل با توپیرامات شوند در زیر ذکر شده است:

داروهای آلرژی

داروهای آلرژی باعث کندی سیستم عصبی مرکزی می شوند. بنابراین در صورت مصرف همزمان با توپیرامات، خطر ابتلا به برخی عوارض جانبی را افزایش می دهد، که این عوارض شامل: خواب آلودگی، سرگیجه و مشکل در تمرکز یا فکر است. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

داروهای ضد افسردگی

مصرف آمی تریپتیلین با توپیرامات ممکن است باعث افزایش سطح آمی تریپتیلین در بدن شود، که منجر به افزایش عوارض جانبی می شود. با پزشک مشورت نمایید.

داروهای اضطراب

داروهای اضطرابی باعث کندی سیستم عصبی مرکزی می شوند. اگر یکی از این داروها را با توپیرامات مصرف کنید، خطر ابتلا به برخی عوارض جانبی را افزایش می دهد. این عوارض شامل خواب آلودگی، سرگیجه و مشکل در تمرکز یا فکر است. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

داروهای دیابت

مصرف گلی بوراید یا پیوگلیتازون همراه با توپیرامات ممکن است سطح این داروهای دیابت را در بدن کاهش دهد، که منجر به کاهش تاثیر دارو ها در کنترل قند خون می شود. در صورت مصرف همزمان داروهای دیابت با توپیرامات، باید قند خون شما از نزدیک زیر نظر پزشک کنترل شود.

مصرف همزمان متفورمین با توپیرامات ممکن است شما را در معرض عوارض جانبی خاصی قرار دهد، بروز اسیدوز متابولیک تایید کننده است. با پزشک مشورت کنید.

داروهای قلبی

مصرف دیگوکسین با توپیرامات می تواند سطح دیگوکسین را در بدن افزایش دهد و منجر به افزایش عوارض جانبی شود.

مصرف دیلتیازم با توپیرامات می تواند باعث افزایش یا کاهش سطح دیلتیازم و توپیرامات شود. با پزشک مشورت نمایید.

داروهای ادرار آور

مصرف هیدروکلروتیازید با توپیرامات ممکن است باعث افزایش سطح توپیرامات در بدن شود و احتمال افزایش عوارض جانبی را به دنبال دارد. در صورت نیاز به مصرف هیدروکلروتیازید، ممکن است پزشک دوز توپیرامات مصرفی را کاهش دهد.

داروهای بی خوابی

نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

داروی اختلال دو قطبی

مصرف لیتیوم با دوزهای بالای توپیرامات ممکن است سطح لیتیوم را در بدن افزایش دهد، که می تواند منجر به عوارض جانبی بیشتری شود. در صورت مصرف دوزهای بالای توپیرامات، پزشک باید سطح لیتیوم را کنترل کند.

داروهای یائسگی

مصرف قرص هایی که حاوی استروژن هستند همراه با توپیرامات، می تواند منجر به کاهش این قرص ها شود. این بدان معنی است که آنها برای جلوگیری از علائم یائسگی، مانند گرگرفتگی، به خوبی کارآمد نخواهند بود.

قرص های خوراکی ضد بارداری

مصرف قرص های خوراکی ضد بارداری با توپیرامات می تواند تاثیر این قرص ها را کم کند. این بدان معناست که آنها برای جلوگیری از بارداری نیز کارایی خوبی نخواهند داشت.

داروهای ضد درد

مونه هایی از این داروها عبارتند از:

• هیدروکدون
• اکسی کدون
• مورفین
• هیدرومورفون

داروهای ضد تشنج

مصرف داروهای خاص تشنج با توپیرامات می تواند سطح توپیرامات را در بدن کاهش دهد. این بدان معناست که ممکن است توپیرامات نیز عملکرد خوبی نداشته باشد. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

علاوه بر این، مصرف توپیرامات با اسید والپروئیک می تواند منجر به مقادیر بالای آمونیاک در خون یا کاهش درجه حرارت بدن شود.

سایر داروها

مصرف توپیرامات با این داروها می تواند شدت اسیدوز متابولیک و خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهد. در صورت مصرف هر یک از داروهای ذکر شده همراه با توپیرامات، باید از نظر اسیدوز متابولیک تحت نظر پزشک قرار بگیرید. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• زونیسامید
• استازولامید
• دی کلر فنامید

علائم اوردوز توپیرامات چگونه است؟

مصرف بیش از حد توپیرامات می تواند باعث ایجاد علایم زیر شود، که در صورت مواجهه با این علائم فورا با ۱۱۵ تماس بگیرید: 

•  خواب آلودگی 
• تحریک  
• افسردگی  
• دوبینی 
• مشکلات تفکر 
• مشکلات گفتاری یا هماهنگی
• غش و تشنج.

لیست پزشکان مغز و اعصاب

راهنمای مراجعه به متخصص مغز و اعصاب

اگر از سردرد رنج می برید، شک دارید که میگرن داشته باشید، سابقه تشنج یا صرع دارید؛ برای  درمان و آشنایی با داروهای ضدتشنج بهتر است از متخصصین مغز و اعصاب مشاوره دریافت کنید.

جمعی از بهترین های متخصص مغز و اعصاب در تیم دکترتو جمع شده اند تا به صورت حضوری و تلفنی بتوانید از خدمات آن ها بهره مند شوید. برای دریافت نویت اینترنتی  و مشاوره تلفنی با متخصص مغز و اعصاب به سایت دکترتو مراجعه نمایید.

منبع: webmd, medicalnewstoday, drugs