در این مقاله می‌خوانید:
آروغ زدن چیست؟
آروغ زدن یا بادگلو، عمل خروج هوا از معده، از طریق دهان است. این حالت معمولا زمانی اتفاق می افتد که معده به علت بلع مقدار زیاد گاز، منبسط شده باشد یا باد کرده باشد. آروغ زدن باعث خروج هوا و در نتیجه کاهش اتساع معده می شود. آروغ زدن عادی نیاز به هیچ درمانی ندارد و عوارضی ندارد. با این حال، اگر به علت وجود مشکل در سیستم گوارشی، بادگلو بیشتر شود، ممکن است در صورت عدم درمان، علائمتان بدتر شود و یا تا زمانی که مشکل تشخیص داده شود، ممکن است علائم دیگری نیز تجربه کنید.
دلایل آروغ زدن
نوزادان و کودکان خردسال ممکن است مقدار زیادی هوا را بدون اینکه متوجه شوند، فرو ببرند. نوزادان مدت کوتاهی پس از خوردن شیر مادر یا شیر خشک، برای خروج هوای اضافی که در طول خوردن غذا، بلعیده شد آروغ می زنند. با این وجود زمانی که معده پر از هوا نیست نیز، امکان آروغ زدن وجود دارد. در این حالت معمولا آروغ زدن به یک عادت تبدیل شده یا به عنوان ابزاری برای کاهش درد شکم استفاده می شود. اگر چه آروغ زدن تنها درد ناشی از بلع هوا را تسکین می دهد، اما استفاده از آروغ برای تسکین دردهای شکمی به علت دیگر مشکلات نیز غیر معمول نیست.
۱: بلع هوا
بلع هوا یا هوا بلعی، بلع ارادی یا غیر ارادی هوا است. بلع مقادیر بیش از حد هوا می تواند در هنگام غذا خوردن یا نوشیدن با سرعت زیاد اتفاق می افتد. آروغ زدن زمانی رخ می دهد که معده از هوای بلعیده شده، پر شده باشد. تعدادی از شایع ترین دلایل این که چرا هوا بیشتر از حد نرمال بلعیده می شود، عبارتند از:
- خوردن یا نوشیدن با سرعت زیاد
- نوشیدنی های گازدار
- اضطراب
- صحبت کردن و خوردن هم زمان
- جویدن آدامس
- مکیدن آب نبات های سخت
- نوشیدن از طریق نی
- سیگار کشیدن
- استفاده از دندان مصنوعی که اندازه نیست
- داشتن حمله اضطرابی
- تنفس سریع
- تنفس از طریق بینی
۲: مواد غذایی
برخی از مواد غذایی و نوشیدنی ها می توانید باعث آروغ زدن مکرر شوند. این مواد باعث ایجاد گاز در دستگاه گوارش می شوند، عبارتند از نوشیدنی های گازدار، الکل، غذاهای پر نشاسته، شکر و یا فیبر. دیگر غذاهای شایع عبارتند از:
- لوبیا
- عدس
- کلم بروکلی
- نخود فرنگی
- پیاز
- کلم
- گل کلم
- موز
- کشمش
- نان گندم
۳: داروها
تعدادی از داروهای مختلف ممکن است باعث آروغ زدن شوند یا اختلالاتی ایجاد کنند که آن اختلالات باعث آروغ زدن شود. این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- داروی مورد استفاده در دیابت نوع ۲، دارویی به نام آکاربوز
- ملین ها مانند لاکتولوز و سوربیتول
- داروهای ضد درد مانند ناپروکسن، ایبوپروفن و آسپرین (استفاده بیش از حد از داروهای ضد درد ممکن است سبب بروز گاستریت (ورم معده) شود، که می تواند موجب بادگلو شود.
۴: مشکلات و بیماری های پرشکی
برخی از بیماری ها ممکن است با آروغ زدن به عنوان یک علامت، نمود پیدا کنند. آروغ یک پاسخ طبیعی به درد شکم است، باید علائم دیگری وجود داشته باشد تا بتوان تشخیص قطعی داد.
بیماری هایی که ممکن است موجب آروغ زدن شوند عبارتند از:
- رفلاکس معده به مری (GERD): اختلالی که باعث جریان به سمت بالای اسید از معده به مری یا لوله غذایی می شود.
- گاستروپارزی: یک اختلال که در آن عضلات دیواره معده ضعیف می شوند
- گاستریت: یک اختلال است که باعث التهاب دیواره معده می شود
- زخم های گوارشی: زخم مری، معده و قسمت بالای روده کوچک
- عدم تحمل لاکتوز: ناتوانی در هضم لاکتوز (یک عنصر موجود در ترکیبات محصولات لبنی)
- سوء جذب فروکتوز یا سوربیتول: ناتوانی در هضم فروکتوز و سوربیتول در کربوهیدرات ها
- هلیکوباکتر پیلوری (H. pylori): باکتری هایی که باعث عفونت معده می شوند، و می تواند موجب آروغ شوند.
دلایل کم تر شایع ایجاد کننده آروغ عبارتند از:
- بیماری سلیاک: عدم تحمل گلوتن (یک عنصر در ترکیب بسیاری از غذاهای غنی از آرد مانند نان و کلوچه).
- سندرم تخلیه: اختلالی است که باعث تخلیه معده قبل از هضم محتویاتش می شود.
- نارسایی لوزالمعده: هنگامی رخ می دهد که لوزالمعده نتواند آنزیم های مورد نیاز برای هضم را آزاد کند.
درمان آروغ زدن
آروغ زدن عادی نیاز به هیچ درمانی ندارد. با این حال، اگر آروغ زدن بیش از حد باشد، باید با یک پزشک تماس بگیرید تا شرایط احتمالی مسبب مشکل را بررسی کند. درمان به علت بادگلو بستگی دارد.
۱: خود درمانی
اگر بیش از حد آروغ می زنید و یا اگر معده شما متسع است و نمی توانید هوا را خارج کنید، دراز کشیدن به بغل می تواند کمک کننده باشد. همچنین حالت سجده (زانو به قفسه ی سینه نزدیک می شود) نیز در رفع گاز جمع شده در معده، می تواند مفید باشد. در این وضعیت باقی بمانید تا گاز دفع شود.
اگر شما اغلب دچار باد گلو می شوید، باید از موارد زیر اجتناب کنید:
- خوردن و نوشیدن سریع
- نوشیدن نوشابه های گازدار
- جویدن آدامس
۲: مراقبت های پزشکی
اگر آروغ زدن شما بیش از حد باشد، با پزشک خود صحبت کنید. پزشک شما ممکن است سوالاتی در مورد علائم بیماری، زمان شروع آروغ زدن، سابقه آروغ زدن قبلی، الگوی بروز علائم مانند اینکه آیا آروغ زدن به علت عصبانیت یا پس از مصرف یک غذای خاص یا نوشیدنی خاص اتفاق می افتد، بپرسد. ثبت اطلاعات غذایی روزانه برای چندین روز، به تشخیص کمک می کند. مطمئن شوید که هر گونه علائم دیگر (حتی اگر فکر نمی کنید که با مشکلتان مرتبط هستند) را به پزشک اطلاع دهید. این کار در تشخیص و پیدا کردن بهترین روش درمانی به پزشک کمک خواهد کرد.
پزشک پس از معاینه کامل جسمی، آزمایش های بیشتری مانند رادیوگرافی شکمی یا بررسی محتویات معده را انجام دهد. سایر آزمونها عبارتند از:
- اسکن MRI
- سی تی اسکن
- سونوگرافی
- آزمایشهای بررسی سوء هاضمه
- آزمایش هیدروژن و متان
این تست ها، به پزشک تصویر واضح و روشنی از دستگاه گوارش برای کمک به رسیدن به تشخیص قطعی، می دهد.
پیشگیری از آروغ زدن
آروغ زدن یک عمل طبیعی است. شما می توانید با اجتناب از موارد زیر که به احتمال زیاد باعث ایجاد آروغ می شوند، علائم خود را کنترل کنید:
- نشستن و خوردن هر وعده غذایی به آرامی.
- اجتناب از جویدن آدامس یا مکیدن آب نبات های سخت.
- اجتناب از نوشابه های گازدار و الکل.
- توقف مصرف هر گونه مواد غذایی و یا نوشیدنی که باعث آروغ زدن مکرر می شود.
- مصرف مکمل های پروبیوتیک برای کمک به هضم.
- اجتناب از شرایط اضطراب آور که باعث تنفس عمیق و سریع می شوند.
چه مواقعی به پزشک مراجعه کنیم؟
آروغ به عنوان یک تک علامت، معمولا نگرانی ایجاد نمی کند مگر آنکه مکرر و یا بیش از حد اتفاق بیفتد. با این حال، اگر معده برای یک دوره طولانی متسع مانده باشد و آروغ زدن اتساع را از بین نمی برد یا در صورت بروز درد شدید شکم ، سریعا به دکتر گوارش مراجعه کنید.
تنظیم و ترجمه: نرجس خبازی
منبع: healthline
