در این مقاله می‌خوانید:
چرا باید این مقاله را بخوانیم؟
پیش‌تر در مورد داروی آزیترومایسین، در مجله‌ی سلامت دکتر تو صحبت کردیم. با توجه به سوالات زیادی که مخاطبان در مورد داروی آزیترومایسین پرسیده بودند، لازم دانستیم برای پاسخ دهی به سوالات شما عزیزان، مقاله‌ی دیگری منتشر کنیم.
داروی آزیترومایسین را بیشتر بشناسیم
داروی آزیترومایسین یک آنتی بیوتیک از دسته‌ی ماکرولید است. این آنتی بیوتیک، وسیع الطیف است، نیمه عمر طولانی دارد و به خوبی در بافت نفوذ می‌کند. سازمان غذا و دارو (FDA) برای اولین بار آزیترومایسین را در سال ۱۹۹۱ تأیید کرد. آنتی بیوتیک‌ها از رشد باکتری‌هایی که باعث عفونت می‌شوند، جلوگیری می‌کنند. فقط در صورتی که باکتری‌ها عامل عفونت باشند، آزیترومایسین آن‌ها را درمان می‌کند. به طور کلی، آنتی بیوتیک‌ها عفونت‌های ناشی از ویروس یا قارچ را درمان نمی‌کنند.
آزیترومایسین به فرم‌های قرص، کپسول، سوسپانسیون خوراکی، قطره‌ی چشم و تزریقی در بازار دارویی وجود دارد.
از مقاومت دارویی باکتری‌ها پیشگیری کنیم
مهم است که تمام داروهای آنتی بیوتیکی خود را به طور کامل مصرف کنید. حتی اگر احساس بهبودی دارید، مصرف را ادامه دهید. این کار باعث می‌شود که عفونت به طور کامل بهبود یابد و در نتیجه از ایجاد مقاومت باکتری‌ها در برابر آنتی بیوتیک جلوگیری می‌کند. با مقاومت باکتری‌ها در برابر آنتی بیوتیک‌ها، داروهای کم‌تری برای درمان عفونت‌های ناشی از این باکتری‌ها موثر خواهند بود.
چه بیماری‌هایی با آزیترومایسین قابل درمان هستند؟
داروی آزیترومایسین در ترکیب با سایر آنتی بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های تنفسی، گوارشی و برخی از عفونت‌های مقاربتی (STI) مورد استفاده قرار میگیرد. بیماری‌های قابل درمان با آزیترومایسین عبارتند از:
- ذات الریه
- برونشیت
- عفونت حاد گوش
- بیماری‌های منتقله از راه جنس
- بیماری التهابی لگن
- شانکروئید
- گرانولوم اینگوینال
- عفونت‌های سینوسی (سینوزیت)
- عفونت ادراری
- فارنژیت یا التهاب لوزه
- عفونت‌های تنفسی خاص از جمله سیاه سرفه
- عفونت‌های پوستی
- بیماری‌های گوارشی ناشی از سالمونلا
- وبا
- اسهال مسافران
- عفونت شدید یا لنفادنوپاتی به دلیل بارتونلا هنسلا (بیماری خراش گربه)
- برخی عفونت‌های منتقله از طریق کنه مانند تیفوس یا کنه
- برونشکتازی
- آسم
- بیماری انسدادی مزمن ریوی
- عفونت دهانه‌ی رحم
- سوزاک حاد مجاری ادراری
- سوزاک حاد دهانه‌ی رحم
- بیماری لایم
- عفونت باکتریایی دریچه‌ی قلب
آزیترومایسین با چه داروهایی تداخل دارد؟
طبق گزارشات ارائه شده، داروهای زیر می‌توانند با آزیترومایسین تداخل داشته باشند:
عوارض جانبی داروی آزیترومایسین
به طور کلی داروی آزیترومایسین به خوبی تحمل می‌شود، اما ممکن است عوارض جانبی نسبتا شایعی در مصرف این دارو دیده شود.
افزایش گذرای ترانس آمینازهای کبدی یا آنزیم‌های کبدی نیز در ۱/۵ درصد از بیماران گزارش شده است.
کاهش شنوایی یا اختلال شنوایی نیز در مصرف آزیترومایسین گزارش شده است که میتواند موقتی یا دائمی باشد، اما نادر است.
بیش‌ترین عوارض جانبی دیده شده در مصرف آزیترومایسین که منجر به قطع مصرف این دارو می‌شوند عبارتند از:
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- درد در شکم
عوارض جانبی که کم‌تر شایع بوده و در ۱ درصد موارد رخ می‌دهند شامل موارد زیر هستند :
عوارض جانبی جدی و نادر می‌توانند شامل موارد زیر باشند:
- آسیب کبدی، به ویژه در افرادی که سابقه‌ی مشکلات کبدی دارند.
- تغییر ریتم قلب یا آریتمی، که بیشتر در افرادی که از داروهای تنظیم کننده‌ی ریتم قلب استفاده می‌کنند، دیده می‌شود.
واکنش‌های آلرژیک جدی
- طولانی شدن فاصله‌ی QT در نوار قلبپ
- درد در قسمت فوقانی شکم
- ادرار تیره
- زرد شدن پوست
- زرد شدن ملتحمه‌ی چشم (قسمت سفید چشم)
- مدفوع کم رنگ
آزیترومایسین میتواند باعث واکنش‌های آلرژیک شود. در صورت بروز علائم زیر، به نزدیک‌ترین مرکز اورژانس مراجعه کنید. علائم حساسیت به این دارو میتواند شامل موارد زیر باشد:
- اختلال در تنفس
- تورم صورت، لب‌ها، زبان یا گلو
- کهیر
- واکنش‌های شدید پوستی مانند سندرم استیونس جانسون (میتواند علائمی مانند قرمزی، تاول پوستی یا پوسته پوسته شدن (ریزش سلول‌های مرده‌ی پوست) را ایجاد کند.)
یکی دیگر از عوارض جانبی این دارو، تنگی پیلور هیپرتروفیک در شیرخواران است (تنگ یا مسدود شدن دریچه‌ای که بین معده و دوازدهه قرار دارد). علائم این بیماری میتواند شامل موارد زیر باشد:
- استفراغ بعد از غذا خوردن
- تحریک پذیری و تغییر خلق و خو بعد از تغذیه
- عدم افزایش وزن
نحوه‌ی مصرف آزیترومایسین
استفاده‌ی نادرست از آنتی بیوتیک‌ها میتواند منجر به ایجاد سویه‌های باکتری مقاوم در برابر دارو شود، به این معنی که آنتی بیوتیک‌ها دیگر علیه باکتری‌ها کار نمی‌کنند. به این حالت مقاومت آنتی بیوتیکی می‌گویند.
دوره‌ی درمان در هر بیماری متفاوت است و ۱ تا ۵ روز ادامه دارد. معمولا در روز اول یک دوز ۵۰۰ میلی گرمی (۲ قرص ۲۵۰ میلی گرمی) و در روزهای بعد یک قرص ۲۵۰ میلی گرمی مصرف می‌شود.
داروهای خود را هر روز در همان ساعت مشخص مصرف کنید.
مشاوره با پزشک
نکاتی در مورد آزیترومایسین
- قبل از هر بار استفاده از سوسپانسیون خوراکی، بطری را خوب تکان دهید تا دارو به طور یکنواخت مخلوط شود.
- آزیترومایسین ممکن است به مدت ۴۸ ساعت پس از آخرین دوز مصرفی، در بدن باقی بماند.
- این دارو را می‌توانید با غذا یا بدون غذا مصرف کنید. با این حال، مصرف آن همراه با غذا ممکن است به کاهش عوارض جانبی خاصی مانند ناراحتی معده و حالت تهوع کمک کند.
آزیترومایسین و الکل
در موارد نادر، داروی آزیترومایسین میتواند باعث آسیب کبدی شده و منجر به عوارض جانبی شدیدی شود. هنگام مصرف داروی آزیترومایسین، بهتر است از ایجاد فشار اضافی بر کبد مانند نوشیدن الکل، خودداری کنید.
آزیترومایسین در بارداری و شیردهی
داروی آزیترومایسین در دسته‌ی داروهای گروه B بارداری قرار دارد. به این معنا که استفاده از آن در بارداری و شیردهی بی خطر محسوب می‌شود. ممکن است این دارو در نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، باعث اسهال، استفراغ و بثورات پوستی شود.
مراقب مصرف آزیترومایسین در بیماری‌های زیر باشید
قبل از شروع مصرف آزیترومایسین، در مورد بیماری‌های خود، از جمله ضربان قلب نامنظم و به ویژه طولانی شدن فاصله‌ی QT در نوار قلب، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های کلیوی و بیماری‌های کبدی با پزشک صحبت کند.
به ندرت، آزیترومایسین میتواند باعث سمیت کبدی شود. در صورت بروز علائم مشکلات کبدی از جمله ادرار تیره، خارش یا زردی چشم، باید دارو را قطع کرده و با پزشک خود تماس بگیرید.
ممنوعیت مصرف:
مصرف آزیترومایسین در برخی بیماری‌ها ممنوعیت دارد مثل:
- کولیت
- سندروم QT طولانی
- بیماری‌های کبدی
- میاستنی گراویس.
تاثیر داروهای مختلف بر غلظت آزیترومایسین در بدن
- در صورت مصرف داروهایی که باعث افزایش فاصله‌ی QT می‌شوند، آزیترومایسین باید با احتیاط زیادی استفاده شود.
- آزیترومایسین ممکن است غلظت کلشی سین را افزایش دهد و در نتیجه سمیت ایجاد کند.
- استفاده‌ی همزمان از استاتین‌ها (داروهای کاهنده‌ی چربی خون) و آزیترومایسین ممکن است خطر رابدومیولیز را افزایش دهد.
- مصرف همزمان آنتی اسیدها (آلومینیوم و منیزیم) ممکن است غلظت آزیترومایسین را کاهش دهد.
- هیچ مشکلی در مصرف داروهای گیاهی یا مکمل‌ها، همزمان با مصرف آزیترومایسین وجود ندارد.
در صورتی که فراموش کردید آزیترومایسین را مصرف کنید…
اگر یک دوز را فراموش کردید مصرف کنید، به محض یادآوری، دارو را مصرف کنید. اما اگر فقط چند ساعت تا دوز برنامه ریزی شده‌ی بعدی باقی مانده است، فقط ۱ دوز مصرف کنید. هرگز سعی نکنید با مصرف همزمان ۲ دوز عقب مانده، برنامه‌ی دارویی را جبران کنید. این کار میتواند منجر به عوارض جانبی خطرناکی شود.
جایگاه آزیترومایسین در درمان کرونا
همانظور که گفته شد، آزیترومایسین آنتی بیوتیکی است که برای درمان بیماری هایی که باکتری ها در بروز آن ها نقش دارند، کاربرد دارد. اما چرا این دارو در نسخه ی بیماران مبتلا به کرونا به وفور دیده می شود؟
طبق تحقیقات انجام شده، آزیترومایسین از ورود ویروس به درون سلول ها جلوگیری می کند و با این اثرات ضدویروسی خود علیه ویروس کرونا، در درمان بیماران مورد استفاده قرار میگیرد.
علاوه بر این، بر اساس دیگر مقالات منتشر شده، استفاده از آزیترومایسین در درمان بیماران مبتلا به کرونا، میتواند زمان بستری در بیمارستان را تا ٣ روز کاهش دهد.
از منظر دیگر، به دلیل تضعیف سیستم ایمنی به وسیله ویروس کرونا، ریه ها مستعد ابتلا به عفونت های باکتریایی نیز هستند. آزیترومایسین از بروز عفونت باکتریایی در کنار عفونت ویروسی، جلوگیری می کند.
منبع: medscape , medicines، drugs، healthline، webmd، medlineplus، medicalnewstoday، ncbi
