انواع داروهای ناباروری و درمان کننده نازایی را بهتر بشناسیم.

به لیست داروهای ناباروری خوش آمدید، جایی که دنیای امیدبخش باردار شدن با دارو را بررسی می‌کنیم. در سال‌های اخیر، پیشرفت‌های چشمگیر علم پزشکی درهای جدیدی را به روی زوج‌هایی که با چالش‌های ناباروری مواجه هستند، گشوده است. این داروها، چراغ امید در سفر پیچیده به سمت والدین شدن، برای رسیدگی به علل مختلف زمینه‌ای ناباروری طراحی شده‌اند و راهی برای تحقق رویای فرزندآوری ارائه می‌دهند.

ناباروری، سفری که اغلب با پیچیدگی‌های عاطفی و جسمی همراه است، بسیاری از زوج‌ها را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می‌دهد. امروزه، طیف وسیعی از داروهای مؤثر در دسترس است که هر کدام برای رفع نیازهای خاص، از جمله تحریک تخمک گذاری، افزایش تولید اسپرم یا متعادل کردن سطوح هورمونی هستند. برای بهرمند شدن از این داروها می‌توانید از دکتر نازایی و دکتر اورولوژی کمک بگیرید. در ادامه به بررسی این داروها پرداخته‌ایم. برای دریافت مشاوره دارویی یا نوبت دکتر زنان و اورولوژی می‌توانید از سایت نوبت دهی دکترتو کمک بگیرید.

لیست داروهای ناباروری – برای درمان نازایی چه بخوریم؟

بسیاری از زوجینی که به نازایی مبتلا هستند، درمان را با داروهای ناباروری شناخته شده‌ای مانند کلومیفن سیترات (کلومید) یا لتروزول آغاز می‌کنند که با تحریک تخمک گذاری در کمک به باردار شدن زنان بسیار مفید است. برای مردان، داروهایی که تعداد و کیفیت اسپرم را هدف قرار می‌دهند، نوید قابل توجهی را نشان داده‌اند و برای زوج‌هایی که تحت فناوری‌های کمک باروری مانند IVF قرار می‌گیرند، گنادوتروپین‌ها و سایر درمان‌های هورمونی نقش مهمی در تضمین موفقیت این روش‌ها دارند. بنابراین درمان دارویی از اصلی‌ترین روشهای درمان ناباروری است.

در ادامه برخی از معمول‌ترین و پراستفاده‌ترین داروهای نازایی را معرفی کرده‌ایم. با ما همراه باشید:

بعد از یک سال هنوز باردار نشدی؟

نگران نباش! از دکتر نازایی مشاوره بگیر.

متن انگلیسی:
«Medications that regulate or stimulate ovulation are known as fertility drugs. Fertility drugs are the main treatment for women who are infertile due to ovulation disorders.»
ترجمه متن:
«داروهای نازایی برای زنان به داروهایی گفته می‌شود که تخمک گذاری را تحریک یا منظم می‌کنند. درمان اصلی نازایی در زنان داروهای ناباروری هستند.»

mayoclinic

۱. کلومیفن سیترات از معروف ترین داروهای نازایی

یکی از داروهایی که برای درمان ناباروری در زنان و مردان کاربرد دارد، داروی کلومیفن سیترات است. این دارو بیشتر در تحریک تخمک گذاری در زنان کاربرد دارد، اما می‌تواند بر کیفیت و تعداد اسپرم هم در مردان تاثیر بگذارد. اینکه این دارو برای مردان هم تجویز شود یا نه، به دکتر اورولوژی بستگی دارد.

داروی کلومیفین سیترات معمولا در دوره‌های کوتاه ۵ روزه تجویز می‌شود و هورمون FSH که محرکه‌ی فولیکول است را زیاد می‌کند. این هورمون ساخت فولیکول‌ها و آزاد شدن تخمک را تحریک می‌کند. بنابراین تخمدان زن برای باروری فعال‌تر می‌شود. اگر تخمدان تنبل یا نارسا باشد، بهتر می‌تواند برای آزاد کردن تخمک فعالت کند. اگر فعالیت عادی داشته باشد، برای چندقلو زایی فعال می‌شود. استفاده از این دارو تنها باید با دستور پزشک و داشتن نسخه باشد.

۲. گنادوتروپین ها از داروهای ناباروری

گنادوتروپین‌ها نوعی از داروهای درمان نازایی هستند که هورمون‌های طبیعی هستند و تخمدان‌ها را در زنان و بیضه‌ها را در مردان تحریک می‌کنند. این هورمون‌ها شامل هورمون محرک فولیکول (FSH)، هورمون لوتئینیزه کننده (LH) و گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) هستند. گنادوتروپین‌ها در درجه اول به تحریک رشد و توسعه فولیکول‌های تخمدان در زنان کمک می‌کنند. هر فولیکول حاوی یک تخمک است. این داروها اغلب در فناوری‌های کمک باروری مانند لقاح آزمایشگاهی (IVF) استفاده می‌شوند. هدف تولید چندین تخمک برای افزایش شانس لقاح است.

در مردان، گنادوتروپین‌ها می‌توانند بیضه‌ها را برای تولید اسپرم تحریک کنند، به خصوص در شرایط کمبود هورمونی که بر تولید اسپرم تأثیر می‌گذارد. قبل از شروع درمان با گنادوتروپین، بیماران تحت ارزیابی‌های پزشکی قرار می‌گیرند. احتمالا می‌دانید که درمان‌های هورمونی معمولا خطرناک‌تر از سایر روش‌ها هستند و نظارت بر درمان در آنها اهمیت زیادی دارد. برخی از خطرات گنادوتروپین‌ها بارداری چند قلو و سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS) است.

۳. متفورمین

قرص متفورمین دارویی است که عمدتاً برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده می‌شود، اما در درمان ناباروری نیز نقش دارد، به ویژه در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS). در زنان مبتلا به تنبلی تخمدان، یکی از علل شایع ناباروری، اغلب مقاومت به انسولین است که متفورمین می‌تواند به رفع آن کمک کند‌. این دارو باعث تنظیم هورمون‌ها می‌شود. با بهبود حساسیت به انسولین، متفورمین می‌تواند به کاهش سطح انسولین و آندروژن کمک کند، منجر به تخمک گذاری و چرخه‌های قاعدگی منظم‌تر شود. گاهی اوقات، متفورمین در ترکیب با سایر داروهای باروری (مانند کلومیفن) برای بهبود اثربخشی آنها استفاده می‌شود.

توجه داشته باشید که متفورمین اغلب زمانی موثرتر است که با تغییرات سبک زندگی (مانند رژیم غذایی و ورزش) و سایر درمان‌های باروری ترکیب شود.

۴. داروی نازایی لتروزول

یکی از داروهای دیگری که در درمان ناباروری و نازایی مورد استفاده قرار می‌گیرد، داروی لتروزول است. لتروزول دارویی است که عمدتاً در درمان سرطان سینه استفاده می‌شود، اما در زمینه درمان نازایی، به‌ویژه برای زنان مبتلا به انواع خاصی از مشکلات تخمک‌گذاری، شهرت زیادی پیدا کرده است.

لتروزول در اصل یک داروی سرطان است. این دارو به عنوان یک مهارکننده آروماتاز طبقه‌بندی می‌شود و برای درمان سرطان پستان حساس به استروژن استفاده می‌شود. لتروزول سطح استروژن را کاهش می‌دهد. این کار را با مهار آروماتاز، آنزیمی که در تولید استروژن نقش دارد، انجام می‌دهد و در نتیجه سطح استروژن را در بدن پایین می‌آورد.

لتروزول تخمدان‌ها را برای تولید تخمک تحریک می‌کند و به ویژه برای زنانی که مشکل تخمک گذاری دارند مفید است. با کاهش سطح استروژن، لتروزول به طور غیرمستقیم غده هیپوفیز را تحریک می‌کند تا هورمون محرک فولیکول (FSH) بیشتری تولید کند. این به نوبه خود رشد و نمو فولیکول‌های تخمدان حاوی تخمک را تحریک می‌کند.

۵. بروموکریپتین

بروموکریپتین دارویی است که معمولا در درمان اختلالات ناشی از سطوح بالای هورمون پرولاکتین استفاده می‌شود. همچنین در درمان ناباروری کاربرد دارد، به ویژه در مواردی که ناباروری با سطوح بالای پرولاکتین مرتبط است. بروموکریپتین به عنوان آگونیست دوپامین طبقه‌بندی می‌شود، به این معنی که با تحریک گیرنده‌های دوپامین در مغز عمل می‌کند. این دارو در درجه اول برای کاهش سطوح بالای پرولاکتین، هورمونی که توسط غده هیپوفیز تولید می‌شود، استفاده می‌شود.

سطوح بالای پرولاکتین (هیپرپرولاکتینمی) می‌تواند باعث ناباروری در مردان و زنان شود. در زنان، می‌تواند تخمک گذاری را مختل کند، در حالیکه در مردان، می‌تواند تولید اسپرم را مختل کند. با کاهش سطح پرولاکتین، بروموکریپتین می‌تواند به بازیابی چرخه‌های قاعدگی طبیعی در زنان و بهبود تولید اسپرم در مردان کمک کند و در نتیجه باروری را بهبود بخشد.

بروموکریپتین معمولاً به صورت خوراکی مصرف می‌شود که اغلب با دوز کم شروع شده و به تدریج افزایش می‌یابد. طول درمان بسته به پاسخ فرد و علت زمینه‌ای سطح بالای پرولاکتین متفاوت است.

۶. کابرگولین

مشابه بروموکریپتین، داروی کابرگولین یک آگونیست دوپامین است. این دارو نیز در مقادیر بالای پرولاکتین تحویز می‌شود و می‌تواند در درمان نازایی موثر باشد.

برای آگاهی از نحوه مصرف داروها یا از دکتر زنان نوبت دریافت کنید یا از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

بهترین قرص برای باردار شدن چیست؟

نمی‌توان گفت بهترین قرص برای باردار شدن کدام است. دلایل ناباروری متعدد هستند و برای داشتن بهترین درمان، باید علت ایجاد نازایی تشخیص داده شود و سپس برای درمان آن دارو تجویز شود. یکی از مهم‌ترین مواردی که در درمان‌های دارویی ناباروری موثر است، بررسی اولیه و دقیق هر دو زوج است. پس از تشخیص علت نازایی می‌توان بهترین درمان را در نظر گرفت. توجه داشته باشید که همیشه درمان دارویی نازایی بهترین روش درمان نیست. معمولا داروهای ناباروری برای کسانی کاربرد دارند که می‌خواهند روند تولید اسپرم یا تخمک را بهبود ببخشند.

در مواردی که نازایی به علت‌های ژنتیکی و مناسب نبودن فضای رحم، تخمدان و نبود اسپرم است، باید روش‌های دیگر و فناوری‌های کمک کننده باروری مورد استفاده قرار بگیرند که معروف‌ترنی آنها IVF است.

ویتاگنوس: قرص برای افزایش ذخیره تخمدان و قرص برای بارداری سریع

قرص ویتاگنوس یکی از داروهایی است که برای تنظیم هورمونی در زنان و دختران کمک کننده است. این داروی گیاهی می‌تواند به بهبود هورمون‌های جنسی و محرکه جنسی کمک کند و تخمک گذاری را منظم کند. هنگامی که تخمک گذاری منظم باشد، باروری افزایش پیدا می‌کند و بهتر می‌شود. این دارو همچنین باعث کاهش پرولاکتین می‌شود. بالا رفتن پرولاکتین باعث نازایی می‌شود و مشکلات بسیاری برای خانم‌ها ایجاد می‌کند. بنابراین استفاده از ویتاگنوس هم در تنظیم هورمونی و هم در بارداری سریع موثر است.

داروی گیاهی برای فعال شدن تخمدان

برای فعال شدن تخمدان از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. در این بین، همیشه طرفداران طب سنتی، درمان‌های گیاهی مختص به خود را پیدا می‌کنند و از آنها بهره می‌برند. هر چند که برای درمان نازایی باید به دکتر زنان و زایمان مراجعه کنید و این مسئله را به طور جدی و از طریق بررسی‌های پزشکی مورد توجه قرار دهید، اما روش‌های طب سنتی هم در مواردی می‌توانند کمک کننده باشند. در ادامه به برخی از داروهای گیاهی که تخمدان‌ها را تحریک می‌کنند تا بهتر عمل کنند اشاره کرده‌ایم:

• زنجبیل دارویی است که در طب سنتی همیشه در تحریک تخمک گذاری و تولید اسپرم موثر بوده است. این داروی گیاهی همچنین در تقویت قوای جنسی هم موثر است.
• گزنه از داروهایی است که برای تقویت تخمک گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد. بنابراین می‌گویند که این گیاه دارویی در تقویت عملکرد تخمدان‌ها موثر است.
• گیاه پنج انگشت در تقویت تخمدان‌ها و افزایش هورمون‌های جنسی و در نتیجه تحریک تخمک گذاری موثر است.
• چای سبز با کاهش استروژن و آندرژن و تولید هورمون‌های محرکه‌ی جنسی به تخمک گذاری و تولید اسپرم کمک می‌کند.
• شبدر قرمز با منظم کردن قاعدگی در خانم‌ها چرخه‌ی تولید تخمک را بهبود می‌بخشد.
• مارچوبه اسپرم سازی و تخمک گذاری را تحریک می‌کند.
• گیاه ماکا هورمون‌های جنسی را در مردان و زنان تنظیم می‌کند.
• پای شیر قاعدگی را منظم می‌کند و تخمک گذاری را تنظیم می‌کند.
• نخل اره‌ای برای تقویت تخمک گذاری ناشی از تخمدان پلی کیستیک موثر است و می‌تواند کمک درمان خوبی باشد.

داروهای ناباروری مردان و زنان یکی هستند؟

داروهای ناباروری برای زنان و مردان متفاوت است و منعکس کننده فرآیندهای بیولوژیکی متمایزی است که می‌تواند در هر جنسیت منجر به ناباروری شود. داروهای ناباروری در زنان با اهداف زیر تجویز می‌شوند:

• تحریک تخمک گذاری
• تنظیم عدم تعادل هورمونی
• تکنولوژی های کمک باروری (ART

داروهای ناباروری برای مردان اهداف زیر را دارند:

• بهبود تولید اسپرم
• درمان مشکلات زمینه‌ای مانند عفونت‌ها یا اختلال نعوظ
• در موارد عدم تعادل هورمونی مانند تستوسترون پایین

گاهی داروی استفاده شده در مرد و زن مشابه است، مثلا کلومیفن سیترات، اما هدف از تجویز آن متفاوت است. مثلا در مردان برای تقویت اسپرم به کار می‌رود و در زنان برای تحریک تخمک گذاری.

عوارض داروهای ناباروری چیست؟

همه‌ی داروها در کنار فوایدی که دارند، عوارضی هم به همراه دارند. ماهیت و شدت این عوارض می‌تواند بسته به داروی خاص و پاسخ فرد به آن متفاوت باشد. در ادامه به برخی از عوارض داروهای نازایی اشاره کرده‌ایم. توجه داشته باشید که تجویز این داروها زمانی انجام می‌گیرد که فواید آنها از مضراتش بیشتر باشد. جدول زیر را برای راحتی بررسی عوارض مهیا کرده‌ایم:

کلومیفن سیترات (کلومید)	گنادوتروپین‌ها (FSH، LH، hCG)	لتروزول	متفورمین	بروموکریپتین و کابرگولین	گنادوتروپین کوریونی انسانی (hCG)
گرگرفتگی	نوسانات خلقی	خستگی	درد شکم	تهوع و استفراغ	واکنش محل تزریق
به ندرت، سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS)	بارداری‌های چند قلو (دوقلو، سه قلو و غیره)	سرگیجه	طعم فلزی در دهان	سردرد	سردرد
اختلالات بینایی	سندرم تحریک بیش از حد تخمدان (OHSS)	سردرد	نفخ کردن	سرگیجه	نوسانات خلقی
نفخ شکم	سردرد	گرگرفتگی	ناراحتی گوارشی (تهوع، اسهال)	خستگی	خستگی
سردرد	واکنش محل تزریق	حالت تهوع	——	گرفتگی بینی	خطر OHSS
نوسانات خلقی	——	خطر حاملگی چند قلو، هرچند کمتر از گنادوتروپین	——	——	——

به دنبال درمان نازایی هستی؟ برای انتخاب بهترین دارو با متخصص مشورت کن.

داروهای ناباروری تحت پوشش بیمه هستند؟

اگر برای درمان نازایی به دکتر مراجعه کرده باشید، داروهای درمان کننده‌ی نازایی تحت پوشش بیمه هستند. اما فرایندها و تکنولوژی‌های کمک باروری تحت پوشش بیمه قرار نمی‌گیرند. مثلا برای انجام IVF نمی‌توانید از پوشش بیمه برخوردار شوید. برای آگاهی بیشتر از پوشش دهی بیمه به دکتر مراجعه کنید یا از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک زنان

اگر می‌خواهید برای نازایی و ناباروری اقدام کنید و ساکن شهر تهران یا هر یک از شهرهای ایران هستید، همین حالا می‌توانید به سایت نوبت دهی آنلاین دکترتو مراجعه کنید و از فوق تخصص نازایی نوبت بگیرید. همچنین برای یافتن پاسخ به سوالات خود، می‌توانید از مشاوره آنلاین زنان زایمان و نازایی کمک بگیرید. در صورتیکه داروهای ناباروری برای شما تجویز شده است و نحوه استفاده از آنها را نمی‌دانید، از مشاوره دارویی دکترتو بهرمند شوید و از عوارض مصرف داروها در امان بمانید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!