داروی کلاریترومایسین چیست؟ کاربرد و عوارض مصرف کلاریترومایسین

کلاریترومایسین چیست؟

نام تجاری: Biaxin

نام انگلیسی: Clarithromycin

این دارو یک آنتی بیوتیک از دسته‌ی ماکرولیدها است که با باکتری‌های بدن شما مبارزه می‌کند. کلاریترومایسین با جلوگیری از تکثیر باکتری‌هایی که عامل عفونت هستند، عمل می‌کند. کلاریترومایسین برای درمان انواع مختلفی از عفونت‌های باکتریایی پوستی و سیستم تنفسی استفاده می‌شود. کلاریترومایسین همچنین ممکن است با داروهای دیگر مثل اتامبوتول، ریفامپین، آموکسی سیلین، لانزوپرازول، امپرازول و یا بیسموت برای درمان زخم معده یا سل استفاده شود. این دارو فقط باید در درمان یا پیشگیری از عفونت‌های باکتریایی استفاده می‌گردد و نباید برای درمان عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا استفاده شود.

کلاریترومایسین آنتی بیوتیکی است که برای درمان انواع مختلفی از عفونت‌های باکتریایی پوستی و سیستم تنفسی استفاده می‌شود.

کاربردهای کلاریترومایسین

کلاریترومایسین در درمان عفونت‌ها و بیماری های مختلف استفاده می‌شود. در لیست زیر به برخی از شایع‌ترین کاربردهای آن اشاره شده است:

مکانیسم اثر کلاریترومایسین

مانند سایر ماکرولیدها، کلاریترومایسین به دیواره سلولی باکتری‌ها نفوذ می‌کند و به صورت برگشت پذیر به زیر واحد ۵۰S ریبوزوم باکتریایی متصل می‌شود و از سنتز پلی پپتید جلوگیری می‌کند.

ورود به سایت دکترتو

اشکال دارویی کلاریترومایسین

کلاریترومایسین در فرم‌های قرص و سوسپانسیون در ایران موجود است. در زیر به برخی از شایع‌ترین فرم‌ها و نام‌های تجاری کلاریترومایسین در ایران اشاره شده است:

• سوسپانسیون (Suspension):

• • • کلاریترومایسین ۱۲۵ میلی گرم/ ۵ سی سی و ۲۵۰ میلی گرم/ ۵ سی سی (Clarithromycin 125mg/ 5ml & 250mg/ 5ml)
    • کلارکسیر ۱۲۵ میلی گرم/ ۵ سی سی (Klarexir 125mg/ 5ml)
    • کلاریسین ۱۲۵ میلی گرم/ ۵ سی سی و ۲۵۰ میلی گرم/ ۵ سی سی (Claricin (125mg/ 5ml & 250mg/ 5ml
    • کلاری کم ۱۲۵ میلی گرم/ ۵ سی سی (Clarichem 125mg/ 5ml)
    • کلاسید ۱۲۵ میلی گرم/ ۵ سی سی و ۲۵۰ میلی گرم/ ۵ سی سی (Klacid 125mg/ (5ml & 250mg/ 5ml 

• • کلاریترومایسین ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم (Clarithromycin 250 & 500 mg)
  • فرومیلید ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم (Fromilid 250 & 500 mg)
  • کلارکسیر ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم (Klarexir 250 & 500 mg)
  • کلاریسین ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم (Claricin 250 & 500 mg)
  • کلاسید ۲۵۰ و ۵۰۰ میلی گرم (Klacid 250 & 500 mg) 

دوز مصرفی کلاریترومایسین

توجه داشته باشید دوز درمان برای بیماران مختلف بسته به نوع بیماری، پاسخ به درمان و صلاحدید پزشک معالج متفاوت است. اطلاعات زیر فقط دوز معمول دارو را شامل می‌شود اگر دوز مصرفی شما متفاوت است مگر به دستور پزشک معالج خود را تغییر ندهید:

• تونسیلیت و فارنژیت:

دوز معمول ۲۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت برای ۱۰ روز.

دوز معمول ۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت برای ۱۴ روز.

دوز معمول ۲۵۰- ۵۰۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت برای ۷- ۱۴ روز.

دوز معمول ۲۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت برای ۷ روز.

• عفونت‌های پوستی:

دوز معمول ۲۵۰ میلی گرم هر ۱۲ ساعت برای ۷- ۱۴ روز.

• زخم‌های گوارشی ناشی از عفونت هلیکوباکترپیلوری:

درمان سه گانه؛ در ترکیب با امپرازول و آموکسی سیلین: کلاریترومایسین ۵۰۰ میلی گرم خوراکی هر ۱۲ ساعت و به مدت ۱۴ روز.

توجه داشته باشید دوزهای ذکر شده‌ در بزرگسالان است. دوز معمول کلاریترومایسین در اطفال بر اساس وزن کودک توسط پزشک محاسبه می‌شود.

 

نکات نحوه‌ی مصرف کلاریترومایسین

توجه داشته باشید که مقدار مصرف و تعداد دفعات مصرف کلاریترومایسین به موارد زیر بستگی دارد:

• سن 
• علت مصرف دارو
• وخامت بیماری
• سایر شرایط پزشکی بیمار
• چگونگی واکنش به اولین دوز دارو
• پاسخ به درمان

نکات مصرف:

• کلاریترومایسین را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید.
• دارو را در مقادیر بیشتر یا کمتر یا بیش از مدت توصیه شده مصرف نکنید.
• قرص و سوسپانسیون خوراکی(مایع) را می‌توانید همراه یا بدون غذا مصرف کنید.
• قرص را خرد نکنید، نجوید یا آن را نشکنید. آن را کامل قورت دهید.
• قبل از مصرف سوسپانسیون خوراکی کلاریترومایسین آن را به خوبی تکان دهید و با قاشق مخصوص اندازه گیری دوز و یا سرنگ اندازه گیری کنید.
• کلاریترومایسین معمولاً به مدت ۷ تا ۱۴ روز تجویز می‌شود. این دارو را تا پایان مدت زمان تجویز شده استفاده کنید، حتی اگر علائم شما بهبود یافت.
• حذف دوزهای آنتی‌بیوتیک ها می‌تواند خطر ابتلا به عفونت مقاوم به درمان را افزایش دهد.
• سوسپانسیون خوراکی را در یخچال نگهداری نکنید.
• دوز باقی مانده را بعد از اتمام دوره دور بریزید.

عوارض جانبی مصرف کلاریترومایسین

مانند همه داروها کلاریترومایسین نیز می‌تواند عوارض جانبی ایجاد کند. با این وجود بسیاری از افراد هیچ عارضه جانبی نخواهند داشت. ضمناً اگر پزشک این دارو را برای شما تجویز کرده است تشخیص داده که مصرف این دارو بیشتر از مضرات آن به سود شماست.

عوارض جانبی شایع:

• • دل درد
  • اسهال
  • حالت تهوع و استفراغ
  • طعم غیر عادی دهان
  • خارش پوست
  • راش های پوستی 
  • التهاب و قرمزی ملتحمه چشم

اگر این اثرات خفیف باشد، معمولا طی چند روز یا چند هفته از بین می‌رود. اگر شدت علائم بیشتر شد یا از بین نرفت، با پزشک خود مشورت کنید.

عوارض جانبی جدی:

در صورت بروز عوارض جانبی جدی، بلافاصله با پزشک مراجعه کنید یا با اورژانس تماس بگیرید. عوارض جانبی جدی و علائم آنها می تواند شامل موارد زیر باشد:

۱: مشکلات کبدی که علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی یا ضعف
• از دست دادن اشتها
• درد معده
• ادرار تیره رنگ
• زردی پوست یا سفیدی چشم

۲: مشکلات ضربان قلب مثل ضربان قلب سریع یا نامنظم.

۳: مشکلات ادراری مانند درد و سختی در هنگام دفع

۴: تب و لرز، سرفه و خشونت صدا

۵: واکنش آلرژیک شدید با این دارو نادر است. علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• واکنش های پوستی مانند بثورات پوستی دردناک
• تاول و کهیر
• مشکل تنفس
• تورم صورت، لب ها، زبان یا گلو

 

موارد احتیاط و هشدارها در مصرف داروی کلاریترومایسین

سابقه حساسیت:

قبل از مصرف کلاریترومایسین اگر به این دارو یا سایر داروهای دسته ماکرولیدها (مانند آزیترومایسین و اریترومایسین) حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

سوابق پزشکی:

قبل از مصرف کلاریترومایسین سابقه پزشکی خود را به پزشک خود اطلاع دهید مخصوصا:

• مشکلات کبدی و زردی ناشی از مصرف کلاریترومایسین
• ابتلا به بیماری‌های کبدی یا کلیوی
• بیماران تحت درمان با کلشی سین به علت نقرس 
• مشکلات قلبی
• سندرم QT طولانی (در بیمار یا اعضای خانواده)
• بیماری عروق کرونر
• بیماران دچار بی‌نظمی (آریتمی) های قلبی
• میاستنی گراویس
• دیابت
• عدم تعادل الکترولیت ها (مانند سطح پایین پتاسیم یا منیزیم در خون)

بارداری:

کلاریترومایسین ممکن است به نوزاد متولد شده آسیب برساند. در زمان استفاده از این دارو از روش‌های جلوگیری از بارداری مطمئن استفاده کنید.  اگر باردار هستید، به پزشک خود اطلاع دهید. در مطالعات حیوانی، کلاریترومایسین باعث نقایص مادرزادی در جنین می‌شود. با این حال مشخص نیست که آیا این اثرات در انسان رخ می دهد یا خیر. از پزشک خود در مورد خطرات سوال کنید.

شیردهی:

کلاریترومایسین می‌تواند به شیر مادر منتقل شود و ممکن است عوارض جانبی در نوزاد شیرخوار ایجاد کند. در صورت شیردهی به پزشک خود اطلاع دهید.

اطفال:

این دارو برای استفاده در اطفال زیر ۶ ماه تایید نشده است.

هشدارهای مهم:

هشدار طولانی شدن QT:

کلاریترومایسین ممکن است باعث مشکل ریتم قلب و طولانی شدن QT شود. این شرایط ممکن است باعث ضربان‌ سریع و بی نظم شود.

هشدار اسهال:

تقریباً تمام آنتی بیوتیک ها از جمله کلاریترومایسین، می‌توانند باعث اسهال مرتبط با کلستریدیوم دیفیسیل شوند. این بیماری ممکن است از ایجاد اسهال خفیف تا التهاب شدید روده بزرگ را شامل شود که حتی می‌تواند کشنده باشد. اگر در حین یا بعد از درمان با این دارو اسهال داشتید با پزشک خود تماس بگیرید.

هشدار مرگ و میر طولانی مدت:

در مطالعات انجام شده نشان داده شده است که به مدت ۱ تا ۱۰ سال پس از مصرف این دارو، افراد مبتلا به بیماری عروق کرونر به هر دلیلی ممکن است در معرض خطر مرگ باشند.

مشاوره با دکتر بیماری‌های عفونی و گرمسیری

تداخلات دارویی با داروی کلاریترومایسین

تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای مصرفی شما را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد. در این لیست همه تداخلات دارویی احتمالی نوشته نشده است. پس قبل از مصرف کلاریترومایسین لیستی از تمام داروهایی را که استفاده می‌کنید در اختیار پزشک خود قرار دهید. نمونه هایی از داروهایی که نباید با کلاریترومایسین مصرف شوند و مصرف آن‌ها با کلاریترومایسین می‌تواند خطرناک باشد:

اگر به مشکلات کلیوی یا کبدی مبتلا هستید، نباید کلشی سین و کلاریترومایسین را با هم مصرف کنید. افرادی که مشکلات کبدی دارند ممکن است سطح بالاتری از کلشی سین در بدن خود داشته باشند. مصرف این داروها با هم می تواند خطر عوارض جانبی را افزایش دهد.

• داروهای درمان کلسترول (استاتین ها) مانند لوواستاتین

مصرف این داروها با کلاریترومایسین ممکن است باعث مشکلات شدید عضلانی شود.

مصرف این داروها با کلاریترومایسین ممکن است باعث تنگی ناگهانی رگ های خونی( وازواسپاسم) شود. همچنین ممکن است باعث کاهش جریان خون در بازوها و پاها شود.

مصرف این دارو ها با کلاریترومایسین ممکن است منجر به ریتم های جدی و غیر طبیعی قلب شود.

• داروهای HIV مانند لوپیناویر، ریتوناویر، ایندیناویر 
• درمان های دارویی عفونت ویروسی هپاتیت C مانند ombitasvir ،telaprevir و paritaprevir
• داروهای قارچی گروه آزول ها مانند ایتراکونازول، کتوکونازول و وریکونازول 
• سایر آنتی بیوتیک ها

مصرف کلاریترومایسین با برخی از داروها ممکن است خطر عوارض جانبی را بیشتر کند. نمونه هایی از این داروها عبارتند از:

• بنزودیازپین ها مانند دیازپام و میدازولام

اگر این داروها را با هم مصرف کنید ممکن است احساس آرامش و خواب آلودگی بیشتری داشته باشید.

• انسولین و برخی از داروهای خوراکی دیابت مانند پیوگلیتازون، رپاگلیناید و روزیگلیتازون 

مصرف این داروها همزمان با کلاریترومایسین می‌تواند باعث کاهش قابل توجه قند خون شود.

استفاده همزمان این داروها با کلاریترومایسین می‌تواند خطر خونریزی را افزایش دهد‌.

• داروهای فشار خون (مسدود کننده های کانال کلسیم) مانند وراپامیل، آملودیپین، دیلتیازم و نیفدیپین.

مصرف این داروها با هم ممکن است باعث افت فشار خون و مشکلات کلیوی شود.

 

علائم اوردوز با کلاریترومایسین

اگر از کلاریترومایسین بیش از حد استفاده کردید و علائمی جدی مانند مشکلات تنفسی داشتید سریعاً با اورژانس تماس بگیرید. شایع‌ترین علائم اوردوز با کلاریترومایسین عبارتند از:

• تهوع و استفراغ
• اسهال
• درد شکم

اگر فکر می‌کنید مقدار زیادی از این دارو را مصرف کرده‌اید به پزشک  مراجعه کنید‌. اگر علائم شما شدید شد با اورژانس تماس بگیرید.

منبع: drugs, healthline