سیپروترون استات (Cyproterone acetate) یک داروی هورمون درمانی در نظر گرفته می‌شود. این درمان که همچنین به‌عنوان سیپروستات (Cyprostat) هم شناخته می‌شود یک روش درمانی موثر و کارآمد با اثرات فوق‌العاده است. اگر تابه‌حال اسم سیپروترون استات به گوشتان نخورده یا این که آشنایی زیادی با این درمان ندارید، در این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با هر آنچه که در خصوص این دارو باید بدانید آشنا کنیم.
اگر می‌خواهید از این دارو استفاده کنید، حتما پیش از مصرف با متخصص غدد و متابولیسم مشورت کنید یا مشاوره دارویی بگیرید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
سیپروترون استات چیست؟
سیپروترون استات یک داروی پرکاربرد برای هورمون تراپی و درمان علائم بهم ریختگی هورمون است که می‌توان آن را به‌تنهایی یا همراه با انواع دیگر درمان استفاده کرد. هورمون‌ها مواد شیمیایی هستند که بدن آن‌ها را تولید میکند. هورمون‌ها به‌عنوان پیام‌رسان عمل می‌کنند و در کنترل نحوه عملکرد سلول‌ها و اندام‌ها نقش مهمی ایفا می‌کنند.
درمان‌های هورمونی نوعی از داروها هستند که نحوه ساخت هورمون‌ها یا نحوه عملکرد آن‌ها در بدن را تغییر می‌دهند. داروی سیپروترون استات برای بیمارانی تجویز می‌شود که بیماری آن‌ها منشأ هورمونی دارد. پزشک قبل از تجویز این دارو در مورد این درمان و عوارض جانبی احتمالی آن با شما صحبت خواهد کرد.
اسامی رایج سیپروترون استات:
- قرص سیپروترون استات استراژن ۱۰۰ میلی گرم
- قرص سیپروترون استات استراژن ۵۰ میلی گرم
- قرص آندروبیت ۵۰ میلی گرم
- قرص آندروکور ۵۰ میلی گرم
- قرص آندروستین ۵۰ میلی گرم
متن انگلیسی:
Cyproterone belongs to a group of medications known as steroidal antiandrogens
ترجمه متن:
سیپروترون متعلق به گروهی از داروها به نام آنتی آندروژن‌های استروئیدی است.Medbroadcast
نحوه مصرف سیپروترون استات
قرص سیپروترون استات را بسته به صلاحدید پزشک می‌توان به‌تنهایی یا با داروهای دیگر مصرف کرد. قرص‌ها را بعد از صرف غذا با آب مصرف کنید. سعی کنید آن‌ها را در فواصل زمانی دقیق و درست در طول روز مصرف کنید. این قرص‌ها باید طبق دستورالعملی که پزشک به شما داده استفاده شوند و به‌هیچ‌عنوان نباید آن‌ها را کمتر یا بیشتر از دوز تجویزی مصرف کرد.
قرص سیپروترون استات برای اثرگذاری بهتر باید به‌صورت روزانه مصرف شود. مقدار مصرف و تعداد دفعات مصرف آن در طول روز، به دلیل مصرف آن بستگی دارد. پزشک یا پرستار به شما خواهند گفت که باید چه تعداد قرص را چند بار در روز مصرف کنید. معمولاً درمان با سیپروترون استات باید تا زمانی ادامه داشته باشد که این دارو اثر میکند و عوارض جانبی آن خیلی جدی نیستند.
چطور باید از سیپروترون استات استفاده کنی؟
همین حالا مشاوره دارویی بگیر.
قطع ناگهانی سیپروترون استات
قطع ناگهانی مصرف سیپروترون استات می‌تواند خطرناک باشد. داروسازان توصیه می‌کنند که دوز دارو را روزانه حداکثر تا ۵۰ میلی‌گرم کاهش دهید و این کار را طی چی هفته انجام دهید. نگرانی اصلی از قطع ناگهانی مصرف داروی سیپروترون استات، تاثیر آن روی غده فوق‌کلیوی (آدرنال) است.
به دلیل فعالیت گلوکوکورتیکوئیدی، سطوح بالای سیپروترون استات ممکن است هورمون آدرنوکورتیکوتروپین (ACTH) را کاهش دهد و در صورت قطع ناگهانی مصرف، نارسایی آدرنال را در پی خواهد داشت.
علاوه بر این، اگر چه سیپروترون استات تولید آندروژن را در غدد جنسی کاهش می‌دهد، اما می‌تواند تولید آندروژن آدرنال را افزایش دهد که در برخی موارد منجر به افزایش کلی سطح تستوسترون می‌شود؛ بنابراین قطع ناگهانی سیپروترون استات ممکن است منجر به اثرات آندروژنیک نامطلوب شود.
فراموشی مصرف سیپروترون استات
همیشه سعی کنید که داروی سیپروترون استات را به‌موقع مصرف کنید. اما اگر فراموش کردید آن را مصرف کنید و تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرارسیده، از نوبتی که فراموش کرده‌اید چشم‌پوشی کنید و نوبت بعدی را در زمان دقیق مصرف کنید. اگر مدام مصرف سیپروترون استات را فراموش کنید، این دارو اثرگذاری مطلوبی نخواهد داشت. پس می‌توانید از آلارم گوشی برای یادآوری زمان مصرف دارو استفاده کنید.
عکس قرص سیپروترون استات
در تصویر زیر می‌توانید یکی از انواع تجاری سیپروترون استات را مشاهده کنید.
موارد مصرف سیپروترون استات
سیپروترون استات یک داروی قوی برای بهبود بسیاری از بیماری‌هایی است که ریشه در مشکلات هورمونی دارند. پزشکان از این دارو برای درمان طیف گسترده‌ای از اختلالات و بیماری‌ها استفاده می‌کنند. در این بخش به برخی از اصلی‌ترین کاربردهای سیپروترون استات اشاره کرده‌ایم.
۱. قرص سیپروترون استات برای زنان
پرمویی یا هیرسوتیسم یک اختلال ناخوشایند در زنان است که علت اصلی آن افزایش هورمون‌های مردانه در بدن زنان است. این مشکل مرتبط با غدد درون‌ریز، نسبتاً شایع است و ممکن است کنترل آن دشوار باشد. سیپروترون استات، یک آنتی آندروژن است که اغلب در ترکیب با اتینیل استرادیول برای درمان هیرسوتیسم استفاده می‌شود.
علاوه بر این یک مطالعه در خصوص اثرات سیپروترون استات در کاهش آکنه زنان و ازبین بردن جوش صورت انجام شد. طی این آزمایش مصرف سیپروترون استات، هم به‌صورت خوراکی و هم موضعی به طور قابل‌توجهی موثرتر از دارونما بود. زنانی که از این دارو استفاده کرده بودند کاهش چشمگیری را در شدت آکنه صورت و تعداد جوش‌های پوستی تجربه کردند. علاوه بر این، تفاوت زیادی بین گروهی که سیپروترون خوراکی و موضعی مصرف کرده بودند مشاهده نشد.
۲. قرص سیپروترون استات برای مردان
مردها می‌توانند از سیپروترون استات به‌عنوان درمانی برای سرطان پروستات استفاده کنند به‌خصوص اگر:
- سرطان پروستات به سایر قسمت‌های بدن گسترش‌یافته باشد (سرطان پیشرفته پروستات) و به هر دلیلی نمی‌توانید برای درمان سرطان از جراحی یا داروهای دیگر استفاده کنید. برای تسکین علائم سرطان پروستات در مردان این دارو تجویز می‌شود.
- برای درمان گرگرفتگی که اغلب بعد از جراحی یا مصرف داروهای جلوگیری‌کننده از تولید هورمون مردانه تستوسترون در بیضه‌ها رخ می‌دهد.
- برای جلوگیری از افزایش تستوسترون و وقوع واکنش شعله‌ور شدن تومور (Tumor flare)
ممکن است پزشک سیپروترون استات را با دارویی به نام مسدودکننده هورمون لوتئینه کننده (LH) تجویز کند. مسدودکننده‌های LH با توقف تولید هورمون لوتئینه کننده، مانع از تولید تستوسترون در بیضه‌ها می‌شوند. ممکن است چند هفته طول بکشد تا مسدودکننده‌های LH، سطح تستوسترون را کاهش دهند.
در این مدت علائمتان می‌توانند بدتر شوند که به این وضعیت شعله‌ور شدن تومور می‌گویند. در این دوران مصرف سیپروترون استات به جلوگیری از شعله‌ور شدن تومور کمک میکند. در این شرایط، پزشک معمولاً سیپروترون استات را چند روز قبل از شروع مصرف مسدودکننده LH تجویز میکند و حدود ۴-۶ هفته باید مصرف آن را ادامه دهید (سرطان پروستات بدخیم درمان دارد؟).
۳. قرص سیپروترون استات برای مو
سیپروترون استات یک درمان نوین برای ریزش مو و طاسی در نظر گرفته می‌شود. ماده فعال موجود در این دارو از عملکرد دی هیدرو تستوسترون (DHT) که یک ماده مضر برای فولیکول مو در نظر گرفته می‌شود جلوگیری میکند. غلظت توصیه شده سیپروترون استات جهت درمان ریزش مو زنان بین ۰.۵ تا ۱ درصد است.
در مردان، استفاده موضعی از این دارو توصیه می‌شود. این در حالی است که زنان می‌توانند علاوه بر استفاده موضعی، ماده موثره را به‌صورت خوراکی از طریق کپسول هم مصرف کنند.
۴. سیپروترون استات و قاعدگی
زنانی که کیست تخمدان دارند یا تعداد هورمون‌های مردانه آن‌ها بالاست معمولاً قاعدگی‌های نامنظمی دارند. در این شرایط پزشک داروی سیپروترون استات را برای این افراد تجویز میکند تا قاعدگیشان منظم شود. معمولاً مدت کوتاهی پس از مصرف قرص سیپروترون استات خونریزی قاعدگی آغاز می‌شود..
۵. سیپروترون استات در بدنسازی
افرادی که ورزش بدنسازی را انجام می‌دهند در خصوص استفاده از این دارو باید احتیاط کنند. به این خاطر که این دارو اثرات آنتی آندروژنی دارد و همین موضوع باعث شده که روی عملکرد تستوسترون تاثیر منفی بگذارد و آن را سرکوب کند؛ بنابراین اگر به طور حرفه‌ای ورزش بدنسازی انجام می‌دهید، این دارو ممکن است مانع از حجم گرفتن بدن و عضله‌سازی شود. همچنین امکان دارد با مکمل‌ها تداخل داشته باشد. پس قبل از تجویز حتماً به پزشکتان اطلاع دهید که ورزشکار هستید.
دوز مصرفی سیپروترون استات
دوز مصرفی داروی سیپروترون استات بسته به مشکل بیمار، سن و عوامل دیگر متفاوت است. همیشه دستورالعمل پزشک یا روی لیبل را دنبال کنید تا دوز مناسبی را دریافت کنید. معمولاً قرص سیپروترون استات به دو صورت ۵۰ میلی‌گرم و ۱۰۰ میلی‌گرم عرضه می‌شود.
سیپروترون استات ۵۰ میلی گرم
معمولاً بزرگسالان باید سیپروترون استات ۵۰ میلی گرم را بسته به بیماری یا مشکلشان، ۲ الی ۵ بار در روز دریافت کنند. این که سیپروترون استات تا چه مدت باید مصرف شود به نوع بیماری بستگی دارد. اما به طور کلی طول دوره مصرف این قرص ۱۰ روز است. اگر دلیل استفاده از قرص سیپروترون استات ۵۰ میلی‌گرم، درمان پرمویی یا آکنه صورت است پزشک به شما خواهد گفت که از روز پنجم قاعدگیتان مصرف آن را شروع کنید.
سیپروترون استات ۱۰۰
سیپروترون استات ۱۰۰ معمولاً زمانی تجویز می‌شود که بیماری شدید باشد و به درمان قوی‌تری نیاز داشته باشد. برای مثال پزشکان این دارو را برای درمان سرطان پروستات تجویز می‌کنند و معمولاً بیماران ۳ بار در روز باید آن را مصرف کنند.
عوارض سیپروترون استات
داروی سیپروترون استات هم مثل هر داروی دیگری با عوارض جانبی همراه است. برخی از عوارض جانبی این دارو از هر ۱۰۰ نفر بین ۱ تا ۱۰ نفر (یعنی بین ۱ تا ۱۰ درصد از مصرف‌کنندگان) را درگیر می‌کنند. بعد از مصرف این دارو ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را داشته باشید:
- ورم سینه که طی آن ممکن است سینه حساس و توده‌ای شود و ترشحات مایع سفید مثل شیر از آن خارج شوند.
- تنگی نفس
- خستگی و ضعف
- افسردگی
- تغییرات خلق‌وخو
- گرگرفتگی یا تعریق
- ورم در قسمت‌هایی از بدن (تجمع مایعات)
- کاهش وزن و افزایش وزن. افزایش وزن می‌تواند به دلیل تجمع مایعات باشد.
- تغییرات کبدی که علائم این تغییرات شامل از دست دادن اشتها، خارش پوست و زرد شدن پوست هستند. در موارد نادر خطر ابتلا به سرطان کبد یا توده‌های غیر سرطانی در کبد وجود دارد که ممکن است سبب خونریزی در شکم شوند.
نگران عوارض مصرف سیپروترون استات هستی؟ سوالاتت رو از متخصص بپرس.
عوارض قرص سیپروترون استات برای مو
قرص سیپروترون استات نه‌تنها عوارض گزارش شده و ناخوشایندی برای مو ندارد؛ بلکه حتی برای رشد موها مفید است.
سیپروترون استات کاهش میل جنسی
یکی از عوارض متداول داروی سیپروترون استات از دست دادن علاقه به رابطه جنسی است. علاوه بر این، مصرف این دارو گاهی با مشکلات نعوظ هم همراه است. اکثر افرادی که از داروی سیپروترون استات استفاده کرده‌اند گزارش داده‌اند که چند روز بعد از مصرف این دارو دچار کاهش رضایت جنسی و افت کیفیت رابطه جنسی شده‌اند.
تعداد اسپرم و میزان انزال نیز طی چند ماه پس از شروع مصرف سیپروترون استات کاهش پیدا میکند که خود علت کاهش میل جنسی مردان است. اما این وضعیت معمولاً پس از توقف درمان به حالت عادی باز می‌گردد. البته تاثیر استفاده طولانی‌مدت از سیپروترون استات روی تعداد اسپرم هنوز مشخص نیست.
سیپروترون استات و عقیمی
داروی سیپروترون استات ممکن است باعث ناباروری شود، اما این علامت اغلب موقتی است. قدرت باروری فرد معمولاً در عرض چند ماه یا بیشتر پس از پایان درمان بازمی‌گردد. این که بازگشت توانایی باروری چه مدت طول می‌کشد از فردی به فرد دیگر متفاوت است. هنوز اثرات استفاده طولانی‌مدت از سیپروترون استات بر باروری مشخص نیستند. اگر در آینده می‌خواهید بچه‌دار شوید، حتماً قبل از شروع درمان با سیپروترون استات با پزشک خود صحبت کنید.
موارد احتیاط و منع مصرف سیپروترون استات
در برخی موارد بهتر است بیمار به‌جای سیپروترون استات داروی جایگزین دیگری را مصرف کند. برخی از شرایطی که بهتر است در مصرف این دارو احتیاط شود شامل این مواردند:
- در صورتی که سابقه آلرژی به این دارو یا هر کدام از ترکیبات آن را دارید بهتر است پزشک را در جریان قرار دهید.
- اگر باردار هستید، قصد باردار شدن دارید یا در حال شیردهی هستید ممکن است این دارو برای شما مناسب نباشد و سبب بروز علائم جدی برای شما و فرزندتان شود. پس اگر در این شرایط هستید قبل از تجویز دارو پزشکتان را مطلع کنید.
- اگر در حال حاضر از هر داروی دیگری از جمله مکمل‌ها، داروهای سنتی و داروهای گیاهی استفاده می‌کنید، حتماً به پزشک اطلاع دهید؛ زیرا احتمال تداخل دارویی وجود دارد.
- در شرایطی که مشکلات کبدی، سکته مغزی، بیماری قلبی، سردردهای میگرنی، صرع، دیابت یا سرطان دارید ممکن سیپروترون استات برای شما گزینه مناسبی نباشد.
- افراد سیگاری نیز باید با تایید پزشک قرص سیپروترون استات مصرف کنند.
متن انگلیسی:
Cyproterone acetate may harm a baby developing in the womb
ترجمه متن:
سیپروترون استات ممکن است به رشد جنین در رحم آسیب برساند.Cancerresearchuk
تداخلات دارویی سیپروترون استات
ممکن است سیپروترون استات با هر یک از داروهای زیر تداخل داشته باشد:
- آپالوتامید
- ضد قارچ‌های “آزول” (مانند ایتراکونازول، کتوکونازول، وریکونازول)
- کاربامازپین
- کوبیسیستات
- کورتیکواستروئیدها (مانند دگزامتازون، هیدرو کورتیزون، پردنیزون)
- سیکلوسپورین
- داروهای دیابت (مانند آکاربوز، کاناگلیفلوزین، گلیبورید، گلی‌کلازید، انسولین)
- انزالوتامید
- فنوباربیتال
- فنی‌توئین
- پومالیدوماید
- پریمیدون
- ریفامپین
اطلاعات دارویی سیپروترون استات
در جدول زیر می‌توانید اطلاعات دارویی سیپروترون استات را مشاهده کنید.
| اسامی رایج دارویی | تداخلات دارویی | عوارض جانبی |
|---|---|---|
| قرص سیپروترون استات استراژن ۵۰ میلی گرم | برخی از داروهای دیابت | احساس ضعف و خستگی |
| قرص سیپروترون استات استراژن ۱۰۰ میلی گرم | داروهای ضدقارچ آزول | تنگی نفس |
| قرص آندروکور ۵۰ میلی گرم | کورتیکواستروئیدها | گرگرفتگی و عرق |
| قرص آندروبیت ۵۰ میلی گرم | ریفامپین | افسردگی و تغییر در خلق‌وخو |
| قرص آندروستین ۵۰ میلی گرم | فنوباربیتال | کاهش میل جنسی |
مکانیسم اثر سیپروترون استات
به‌طورکلی سیپروترون استات یک روش درمانی برای مشکلات هورمونی است. در شرایطی که هورمون‌های جنسی مردانه باعث بروز بیماری یا اختلالات ناخوشایند در مردان یا زنان می‌شوند، این دارو مانع از تاثیر آن‌ها می‌شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
زمانی که با اختلالات هورمونی گوناگونی روبرو هستید به‌جای تلف کردن وقت، باید به متخصص غدد و متابولیسم مراجعه کنید. این متخصصان می‌توانند مشکلتان را با استفاده از داروهای متفاوتی درمان کنند. یکی از داروهای پرکاربرد که مورد تایید اکثر پزشکان غدد و متابولیسم است، داروی سیپروترون استات نام دارد که با اثرات قوی که دارد در کوتاه‌ترین زمان ممکن مشکلاتتان را درمان میکند.
اگر می‌خواهید با دکتر غدد و متابولیسم مشورت کنید، شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین دکتر متخصص غدد و همچنین مشاوره دارویی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
